حقانیت شیعه و رد شبهات

مقدمه ای بر سرقت های علمی «سید کمال الحیدری»

چندی قبل در مورد چرایی و ضرورت نقد آراء و افکار و روش «سید کمال الحیدری» نوشتیم و به محورهایی که قرار است از خلال آن به نقد وی بپردازیم (شش محور) اشاره کردیم.

توصیه ی اکید ما آن است که قبل از مطالعه ی نقدهای مستند و مصداقی ما ، حتما مخاطبان گرامی این مقدمه را از طریق لینک زیر مطالعه کنند :

http://al-shia.blog.ir/post/663

محور سومِ نقد «سید کمال الحیدری» که در مقدمه ی بالا نیز بدان اشاره شده از این قرار است :

«اثبات سرقت علمی از سوی ایشان و ثبت آثار و تحقیقات دیگران به نام خود و موسسه ی تحت اشراف ایشان!»

گرچه مقصود ما از این عنوان کلی کاملا واضح و روشن است اما لازم دیدیم تا کمی در مورد آن بیشتر توضیح دهیم و پس از آن وارد مصادیق شویم.

با یکدیگر تعریف «سرقت علمی» را ببینیم :

سرقت علمی به این صورت تعریف شده است: "برداشتن و به نام خود قلمداد کردن ایده یا کلمات دیگران".

بطحائی، سیده زهرا، سرقت علمی : تعریف ، مصادیق و راهکارهای جلوگیری ، پیشگیری و تشخیص ، فصلنامه ی کارآگاه ، 1390 ، شماره ی 16 ، سال چهارم، ص 6.

در ادامه نویسنده ی مقاله تعریف مفصل از «سرقت علمی» را ذکر می کند :

همان طور که در بالا ذکر شد، یکی از شکل های نادرست استفاده از تولیدات علمی دیگران (Academic dishonesty) ، یا خیانت در امانت علمی می باشد که به نوعی سرقت علمی بشمار می آید. سرقت علمی است. بر اساس تعریف ارائه شده این واژه عبارت است از: "استفاده از لغات یا ایده دیگران به عنوان ایده خود. این امر ممکن است به دلیل جهل یا عدم اطلاع از راه صحیح تشکر از دیگران یا منبع دادن به آنها باشد. همچنین ممکن است به طور عمد و به قصد فریب دیگران انجام شود." (Zeegers et al,2008)

در فرهنگ های لغات نیز این واژه به طور کلی به همین صورت تعریف شده است، هر چند که عبارات دیگری همچون موارد ذیل برای توضیح بیشتر این لغت بکار رفته است (van,1995,Bramer و وبگاه دیکشنری،3):

استفاده از تولیدات و نوآوری های علمی دیگران بدون ذکر منبع و اجازه از آنها.

ارائه دادن ایده یا یافته دیگری، به عنوان یک مورد جدید و اولیه.

بکاربردن بدون اجازه یا تقلبی افکار یا بیان دیگران و ارائه آنها به عنوان یافته اصلی خود.

دزدیدن و به حیله ارائه دادن ایده و نوشته های دیگران، به نام خود.

بطحائی، سیده زهرا، سرقت علمی : تعریف ، مصادیق و راهکارهای جلوگیری ، پیشگیری و تشخیص ، فصلنامه ی کارآگاه ، 1390 ، شماره ی 16 ، سال چهارم، ص 9.

در ادامه ، نگارنده ی این مقاله مصادیق متعددی از سرقت علمی را ذکر می کند که ما بخشی از آن را که به موضوعمان مرتبط است و مورد بحث ما نیز هست بدون کم و کاست نقل می کنیم :

همان طور که ذکر شد، انتشار یافته های فکری و دستاوردهای تحقیقاتی دیگران به نام خود، مصداق اصلی سرقت علمی است. ولی این عمل همیشه مثل دو روی سفید و سیاه کاغذ، قابل تشخیص نیست و ممکن است به روشهای گوناگون انجام گیرد. از آن جمله می توان به مواردی اشاره نمود که در منابع به عنوان مثال ذکر شده است (وبگاههای (۴ و ۵)؛ 2004 ,Barnbaum; Liles & Rozalski) و در سالهای اخیر نیز متاسفانه جامعه علمی نیز شاهد نمونه هائی از آنها بوده است. با توجه به اینکه در اینجا فقط قصد آگاه سازی محققین و نویسندگان محترم نسبت به موضوع است، از ذکر مثال، مورد و نمونه خودداری شده و تنها به موارد اشاره می گردد.

تعویض نام و آدرس مقاله، پایان نامه یا رساله ای که قبلا توسط محقق(ین) دیگری در همان کشور یا کشور دیگری انجام و منتشر شده است با نام و آدرس جدید و چاپ یا ارائه در یک مجله یا مرکز دیگر. این کار مصداق بارز سرقت علمی از نوع عمد است.

استفاده از داده ها، متون و یافته های چند مقاله و تلفیق آن ها در یکدیگر به منظور تولید یک مقاله نو. این نوع از سرقت علمی تحت عنوان «The Potluck paper"» شناخته می شود که شاید بهتر باشد در فارسی به آن "مقاله معجون" گفته شود، چرا که آمیخته ای از داده های مقالات دیگران است. در برخی موارد، مقاله نویس یا به عبارت بهتر، مقاله ساز، متن را نیز به نحوی تغییر می دهد که تشخیص تقلبی بودن آن به سادگی امکان پذیر نیست. در این حالت به آن «The labor of laziness"» یا "تنبل کاری" اطلاق می گردد، فرد به جای انجام کار اصلی، وقت خود را صرف سوء استفاده از داده های دیگران می کند.

مقاله ساز، با حفظ محتویات مقاله اصلی، ظاهر مقاله، مثل شکل جداول یا نحوه رسم نمودارها را تغییر می دهد. یا مثلا جداول ارائه شده در مقاله اصلی را به نمودار تبدیل می کند، کلید واژه ها را تغییر می دهد، خلاصه را عوض می کند و غیره. به این عمل "استتار جزئی" یا «The poor disguise"» گفته می شود.

سرقت علمی سبک یا «Style plagiarism» به موردی گفته می شود که در آن جمله به جمله یا پاراگراف به پاراگراف یک مقاله، از یک متن دیگر اقتباس می شود. این مورد بیشتر به دلیل عدم تسلط به زیان دوم پیش می آید. برخی دانشجویان و محققین محترم، داده های خود را در الگوهای چاپ شده قبلی قرار می دهند و چون با زبان دوم آشنائی کافی ندارند، به زعم خود از قالب نگارشی و جملات نویسندگان دیگر، به طور کامل یا حتی جزئی، استفاده می کنند. اگر چه در این مقالات داده ها و یافته های آزمایشی به خود شخص تعلق دارد ولی چون از قالب یا سبک فکری و نگارشی دیگران استفاده کرده است، یکی از مصادیق سرقت علمی به حساب می آید. از اینگونه موارد مثال های زیادی از کشورهای مختلف دنیا که به زبان اصلی خود مقاله نمی نویسند، مشاهده و گزارش شده است.

بطحائی، سیده زهرا، سرقت علمی : تعریف ، مصادیق و راهکارهای جلوگیری ، پیشگیری و تشخیص ، فصلنامه ی کارآگاه ، 1390 ، شماره ی 16 ، سال چهارم، صص 11 - 9.

تا اینجا با تعریف علمی و بعضی از مصادیق «سرقت علمی» آشنا شدیم و ان شاء الله در مطالب بعدی ، برخی از آثار «سید کمال الحیدری» در موضوعات مختلف را بر این تعریف های کاملا علمی و استاندارد تطبیق خواهیم داد تا صحت ادعای ما مبنی بر این که وی و موسسه ی تحت اشرافش و برخی از شاگردانش از آثار و کتب و تحقیقات دیگران «سرقت» می کنند و به نام خود و موسسه ی وی آن را چاپ و توزیع می کنند ثابت گردد.