علم ائمه علیهم السلام به تمامی زبان ها در حدیثی از امام رضا (علیه السلام)
علم ائمه علیهم السلام به تمامی زبان ها در حدیثی از امام رضا (علیه السلام)
یکی از ویژگی های ائمه ی اهل بیت علیهم السلام آن است که بر اساس روایات فراوانی که در مصادر شیعه ی امامیه وارد شده است، ایشان آگاه به تمامی زبان ها بوده اند و بدیهی است که چنین علمی از سوی خداوند متعال می باشد و در حالت عادی و طبیعی کسی نمی تواند به این درجه از آگاهی نسبت به تمامی زبان ها برسد.
در حدیثی معتبر از امام رضا علیه السلام چنین آمده است :
حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ زِیَادِ بْنِ جَعْفَرٍ الْهَمَدَانِیُّ رَضِیَ اللَّهُ عَنْهُ قَالَ حَدَّثَنَا عَلِیُّ بْنُ إِبْرَاهِیمَ بْنِ هَاشِمٍ عَنْ أَبِی الصَّلْتِ الْهَرَوِیِّ قَالَ: کَانَ الرِّضَا ع یُکَلِّمُ النَّاسَ بِلُغَاتِهِمْ وَ کَانَ وَ اللَّهِ أَفْصَحَ النَّاسِ وَ أَعْلَمَهُمْ بِکُلِّ لِسَانٍ وَ لُغَةٍ فَقُلْتُ لَهُ یَوْماً یَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ إِنِّی لَأَعْجَبُ مِنْ مَعْرِفَتِکَ بِهَذِهِ اللُّغَاتِ عَلَى اخْتِلَافِهَا فَقَالَ یَا أَبَا الصَّلْتِ أَنَا حُجَّةُ اللَّهِ عَلَى خَلْقِهِ وَ مَا کَانَ اللَّهُ لِیَتَّخِذَ حُجَّةً عَلَى قَوْمٍ وَ هُوَ لَا یَعْرِفُ لُغَاتِهِمْ أَ وَ مَا بَلَغَکَ قَوْلُ أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ ع أُوتِینَا فَصْلَ الْخِطابِ فَهَلْ فَصْلُ الْخِطَابِ إِلَّا مَعْرِفَةُ اللُّغَاتِ.
القمی، ابی جعفر الصدوق، محمد بن علی بن الحسین بن بابویه (المتوفى381هـ)، عیون أخبار الرضا (ع)، ج2، ص 228، ح 3، تحقیق: لاجوردى، مهدى، ناشر: نشر جهان - طهران، الطبعة : الأولى، سال چاپ: 1378 هـ .
ابوالصلت می گوید : حضرت رضا علیه السّلام با مردم به زبان خودشان صحبت می کرد و به خدا قسم فصیحترین مردم و عالم ترین اشخاص به هر زبانی بود.روزى به ایشان عرض کردم : ای فرزند رسول خدا، من در شگفتم از این که شما به تمامى زبان ها با اختلافاتى که دارند این طور تسلّط و آگاهى دارید.فرمود : اى پسر صلت من حجّت خدا بر بندگان او هستم و خداوند حجّتى بر قومى نمىانگیزد که زبان آنان را نداند.آیا این خبر به تو نرسیده است که امیر المؤمنین علىّ علیه السّلام فرمود: «اوتینا فصل الخطاب» (به ما نیروی داوری و سخن قاطع داده شده است) آیا این نیرو جز دانستن هر زبانی است ؟
بررسی سند روایت
أحمد بن زیاد بن جعفر الهمدانی : قال مصنف هذا الکتاب رضی الله عنه لم أسمع هذا الحدیث إلا من أحمد بن زیاد بن جعفر الهمدانی رضی الله عنه بهمدان عند منصرفی من حج بیت الله الحرام و کان رجلا ثقة دینا فاضلا رحمة الله علیه و رضوانه.
الصدوق، ابوجعفر محمد بن علی بن الحسین (متوفاى381هـ)، کمال الدین و تمام النعمة، ج2،ص 369، ناشر: اسلامیة ـ تهران، الطبعة الثانیة، 1395 هـ .
علی بن إبراهیم بن هاشم أبو الحسن القمی : ثقة فی الحدیث، ثبت، معتمد، صحیح المذهب.
النجاشی الأسدی الکوفی، ابوالعباس أحمد بن علی بن أحمد بن العباس (متوفاى450هـ)، فهرست أسماء مصنفی الشیعة المشتهر ب رجال النجاشی،ص 260، تحقیق: السید موسی الشبیری الزنجانی، ناشر: جماعة المدرسین فی الحوزة العلمیة بقم، مؤسسة النشر الإسلامی، الطبعة: 1365 ش.
عبد السلام بن صالح أبو الصلت : الهروی روى عن الرضا علیه السلام، ثقة، صحیح الحدیث. له کتاب وفاة الرضا علیه السلام.
النجاشی الأسدی الکوفی، ابوالعباس أحمد بن علی بن أحمد بن العباس (متوفاى450هـ)، فهرست أسماء مصنفی الشیعة المشتهر ب رجال النجاشی، ص 245، تحقیق: السید موسی الشبیری الزنجانی، ناشر: مؤسسة النشر الاسلامی ـ قم، الطبعة: الخامسة، 1416هـ .
عالی بود