حقانیت شیعه و رد شبهات

محمد بن عبد الحمید سمرقندی عالم شراب خوار اهل سنت ! + دروغ گویی ابن کثیر و محقق سَلَفی برای دفاع از این عالم شراب خوار

یکی از مسائلی که با مطالعه ی کتب تراجم و طبقات اهل سنت بر اهل تحقیق و مطالعه روشن می گردد، الودگی علمای مخالفین شیعه به رذائل مختلف اخلاقی می باشد و یکی از این موارد ، شراب خواری علمای مخالفین شیعه می باشد.

محمد بن عبد الحمید سمرقندی یکی از علمای بزرگ حنفی مذهب می باشد که معتاد به نوشیدن شراب بوده است !

ابتدا برای آن که جایگاه او در نزد اهل سنت مشخص شود، به بیان جایگاه علمی وی در نژد مخالفین شیعه می پردازیم.

محمد بن عبد الحمید بن الحسین ابن الحسن بن حمزة الأسمندی السمرقندی، أبو الفتح، علاء الدین: فقیه، من کبار الحنفیة. من أهل سمرقند، ونسبته إلى أسمند (من قراها) کان مناظرا، من فرسان الکلام. رحل إلى بغداد وناظر علماءها. من کتبه (مختلف الروایة - خ) فی الفقه، و (التعلیقة) فی مجلدات، و (بذل النظر) فی أصول الفقه، و (شرح منظومة الخلافیات للنسفی - خ) فی البلدیة (ن 1222 - ب) و (الهدایة) فی أصول الاعتقاد. وأملى کتابا فی (التفسیر).

الزرکلی، خیر الدین (المتوفى1410هـ)،‌ الأعلام، ج6، ص 187، الناشر: دار العلم للملایین - بیروت – لبنان، الطبعة: الخامسة عشر - أیار / مایو 2002 م.

قال ابن السمعانی: کان فقیها فاضلا مناظرا بارعا .....

العسقلانی الشافعی، أحمد بن علی بن حجر ابوالفضل (المتوفى852 هـ)، لسان المیزان،ج7، ص 274، المحقق: عبد الفتاح أبو غدة، الناشر: دار البشائر الإسلامیة، الطبعة: الأولى، 2002 م.

محمد بن عبد الحمید بن الحسن بن الحسن بن حمزة، أبو الفتح، علاء الدین الأسمندی السمرقندی: من کبار فقهاء الحنفیة، مناظر، متکلم، ولد بسمرقند، ونسبته إلى أسمند من قراها. دخل بغداد حاجا سنة 552 هـ وحدث بها، وناظر علماءها. أملى کتابا فی "التفسیر".

نویهض،عادل، معجم المفسرین «من صدر الإسلام وحتى العصر الحاضر»،ج2، ص 545، قدم له: مُفتی الجمهوریة اللبنانیة الشَّیْخ حسن خالد، الناشر: مؤسسة نویهض الثقافیة للتألیف والترجمة والنشر، بیروت - لبنان، الطبعة: الثالثة، 1409 هـ - 1988 م.

4238 - الإمام شیخ الإسلام علاء الدین أبو الفتح محمد بن عبد الحمید بن الحسن بن الحسین بن حمزة الأُسْمَنْدی السَّمَرْقَنْدی الحنفی، المعروف بالعلاء العالم، المتوفى بها سنة اثنتین وخمسین وخمسمائة، عن أربع وستین سنة. تفقه على السید الإمام الأشرف وبرع وصنّف "مختلف الروایة" فی الفروع و "حصر المسائل" و"قصر الدلائل" فی "شرح المنظومة النَّسفیة" و"الهدایة" فی أصول الدین، وصنَّف فی الخلاف، وکان من فحول الفقهاء، حدّث ببغداد حاجًّا عن عمر بن عبد العزیز بن مازَه وأملى "التفسیر". أخذ عنه أبو المظفّر أسعد الکَرَابیسی ونظام الدین عمر بن برهان الدین المرغینانی، وروى عنه أبو المظفّر السمعانی وذکر ابن الشّحنة أن له "شرح عیون المسائل" لأبی اللّیث فی مجلد. ذکره تقی الدین. وأُسْمَنْد: بضم الهمزة، قریة من قرى سمرقند.

حاجی خلیفة، مصطفى بن عبد الله القسطنطینی العثمانی (المتوفى 1067 هـ)، سلم الوصول إلى طبقات الفحول،ج3، ص 167، المحقق: محمود عبد القادر الأرناؤوط، إشراف وتقدیم: أکمل الدین إحسان أوغلی، تدقیق: صالح سعداوی صالح، إعداد الفهارس: صلاح الدین أویغور، الناشر: مکتبة إرسیکا، إستانبول - ترکیا، عام النشر: 2010 م.

هو أبو الفتح علاء الدین محمد بن عبد الحمید بن الحسن الأسمندی السمرقندی. من أهالی أسمند من قرى سمرقند. کان من فحول فقهاء الحنفیة، ومن مناظریهم البارزین.

الباحسین التمیمی، یعقوب بن عبد الوهاب بن یوسف، التخریج عند الفقهاء والأصولیین (دراسة نظریة تطبیقیة تأصیلیة)، ص 78، الناشر: مکتبة الرشد، عام النشر: 1414هـ .

وفیها توفّى محمد بن عبد الحمید أبو الفتح علاء الدّین الرازىّ السّمرقندىّ صاحب «التعلیقة» و «المعترض والمختلف» على مذهب الإمام الأعظم أبى حنیفة، رضى الله عنه. وکان إماما بارعا مفتنّا، کان من فرسان الکلام؛ قدم بغداد وناظر وبرع وفاق أهلها. وکان شحیحا بکلامه؛ فکانوا یوردون علیه أسئلة وهو عالم بأخوبتها، فیکاد ینقطع ولا یذکرها لشحّه ولئلّا تستفاد منه؛ وعلم ذلک منه علماء عصره. وقیل: إنّه تنسّک وترک المناظرة مع شهادة أهل عصره من العلماء له بالسّبق والفضیلة.

الأتابکی، جمال الدین أبی المحاسن یوسف بن تغری بردى (المتوفى874هـ)، النجوم الزاهرة فی ملوک مصر والقاهرة،ج5، ص 379، ناشر: وزارة الثقافة والإرشاد القومی – مصر.

روى عَنْهُ عَبْد الرحیم ابن السَّمْعانیّ، وقال: کان إمامًا مناظِرًا، له الباع الطَوِیلُ فِی عِلْم الْجَدَل، وصنَّف التّصانیف فِی عِلم الخلاف، وشاعت تصانیفه فِی البلدان.

الذهبی الشافعی، شمس الدین ابوعبد الله محمد بن أحمد بن عثمان (المتوفى 748 هـ)، تاریخ الإسلام ووفیات المشاهیر والأعلام،ج12، ص 202، المحقق: الدکتور بشار عوّاد معروف، الناشر: دار الغرب الإسلامی، الطبعة: الأولى، 2003 م.

محمد بن عبد الحمید بن الحسن بن الحسین ،ابن حمزة ، أبو الفتح ،الأسمندی
فقیه،فاضل،مناظر بارع.
قال ابن النجار : کان یعرف بالعلاء العالم، من فحول الفقهاء من أصحاب أبی حنیفة.

القرشی الحنفی، أبو محمد عبد القادر بن أبی الوفاء محمد بن أبی الوفاء (المتوفى 775هـ) ، الجواهر المضیة فی طبقات الحنفیة ، ج3، ص 208 و 209، تحقیق : د. عبد الفتاح محمد الحلو، الناشر : هجر للطباعة والنشر.

وفیها أبو الفتح محمد بن عبد الحمید السّمرقندی، صاحب «التعلیقة» و «المعترض والمختلف» على مذهب أبی حنیفة، وکان من فرسان الکلام، شحیحا بکلامه، کانوا یوردون علیه الأسئلة وهو عالم بجوابها، فلا یذکره شحا لئلا یستفاد منه، وینقطع ولا یذکرها، ترک المناظرة إلى أن مات.

العکری الحنبلی، عبد الحی بن أحمد بن محمد (المتوفى 1089هـ)، شذرات الذهب فی أخبار من ذهب،ج6، ص 348، تحقیق: عبد القادر الأرنؤوط، محمود الأرناؤوط، ناشر: دار بن کثیر - دمشق، الطبعة: الأولی، 1406هـ .

أبو الفَتْح، علاء الدِّین الرَّازی، العالم السَّمَرْقندی، صاحب "التعلیقة" و"المعترض والمختلف" على مذهب أبی حنیفة.
وکان من فُرسان الکلام، قدم بغداد، وناظر وبَرَعَ، وفاق أهلها، وکان شحیحًا بکلامه، فکانوا یوردون علیه أسئلة وهو عالم بأجوبتها، فیکاد ینقطع ولا یذکرها لأحد لئلا تستفاد منه، وقیل: إنَّه تنسَّک، وتَرَکَ المناظرة، واشتغل بالخیر إلى أن مات.

سبط ابن الجوزی، شمس الدین أبو المظفر یوسف بن قِزْأُوغلی (المتوفى 654 هـ)، مرآة الزمان فی تواریخ الأعیان،ج21، ص 146، الناشر: دار الرسالة العالمیة، دمشق - سوریا، الطبعة: الأولى، 1434 هـ - 2013 م.

الْعَلَاء السَّمرقَنْدِی نحمد بن عبد الحمید بن الْحُسَیْن بن الْحسن أَبُو الْفَتْح الأسمندی السَّمرقَنْدِی الْمَعْرُوف بِالْعَلَاءِ کَانَ فَقِیها مناظراً بارعاً صنف فِی الْخلاف وَتُوفِّی سنة اثْنَتَیْنِ وَخمسین وَخمْس مایة کَانَ من فحول الْحَنَفِیَّة.

الصفدی، صلاح الدین خلیل بن أیبک (المتوفى 764هـ)، الوافی بالوفیات،ج3، ص 182، تحقیق أحمد الأرناؤوط وترکی مصطفى، ناشر: دار إحیاء التراث - بیروت - 1420هـ- 2000م.

[206 - محمد بن عبد الحمید، العلاء السمرقندی]
محمد بن عبد الحمید بن الحسن بن الحسین بن حمزة، أبو الفتح، المعروف بـ"العلاء العالم، الأُسْمَندی. فقیه، فاضل، مناظر.

ابن قُطلُوبغا السودونی، أبو الفداء زین الدین أبو العدل قاسم (المتوفى 879 هـ)، تاج التراجم،ص 243 و 244، المحقق: محمد خیر رمضان یوسف، الناشر: دار القلم - دمشق، الطبعة: الأولى، 1413 هـ -1992م.

روى عنه عبد الرحیم السمعانی وقال: کان عاملا، مناظرا، له الباع الطویل فی علم الحدیث.

ابن قُطلُوبغا السودونی، أبو الفداء زین الدین أبو العدل قاسم (المتوفى 879 هـ)، تاج التراجم،ص 265، المحقق: محمد خیر رمضان یوسف، الناشر: دار القلم - دمشق، الطبعة: الأولى، 1413 هـ -1992م.

محمد بن عبد الحمید بن الحسین بن الحسن أبو الفتح الأسمندی السمرقندی المعروف بالعلاء العالم.
قال ابن السمعانی: وکان فقیها مناظرا بارعا، له الباع الطویل فی علم الجدل. صنف تصنیفاً فی الخلف وتخرج على الإمام الأشرف، وصار من فحول المناظرین، وکان یملى التفسیر.

جلال الدین السیوطی، عبد الرحمن بن أبی بکر (المتوفى 911 هـ)، طبقات المفسرین العشرین،ص 107، الناشر: مکتبة وهبة - القاهرة، الطبعة: الأولى، 1396 هـ .

517 - محمد بن عبد الحمید بن الحسین بن الحسن بن حمزة أبو الفتح الأسمندی السمرقندی المعروف بالعلاء العالم.
قال ابن النجار وابن السمعانی: کان فقیها مناظرا بارعا، له الباع الطویل فی علم الجدل، من فحول الفقهاء من أصحاب أبی حنیفة.

الداوودی المالکی، محمد بن علی بن أحمد (المتوفى 945 هـ)، طبقات المفسرین،ج2، ص 180، الناشر: دار الکتب العلمیة - بیروت.

محمد بن عبد الحمید بن الحسین ابن الحسن بن حمزة الأسمندی السمرقندی، أبو الفتح، علاء الدین: فقیه، من کبار الحنفیة. من أهل سمرقند، ونسبته إلى أسمند (من قراها) کان مناظرا، من فرسان الکلام. رحل إلى بغداد وناظر علماءها.

الزرکلی، خیر الدین (المتوفى1410هـ)،‌ الأعلام،ج6، ص 187، الناشر: دار العلم للملایین - بیروت – لبنان، الطبعة: الخامسة عشر - أیار / مایو 2002 م.

کان فقیها فاضلا ومناظرا فحلا ...

السمعانی، أبی سعید عبد الکریم بن محمد ابن منصور التمیمی (متوفای562هـ)، الأنساب،ج1، ص 246، المحقق: عبد الرحمن بن یحیى المعلمی الیمانی وغیره، الناشر: مجلس دائرة المعارف العثمانیة، حیدر آباد، الطبعة: الأولى، 1382 هـ - 1962 م.

دیدیم که وی را از کبار فقهاء حنفی مذهب و از فحول آنان و از متکلمین و مناظره کنندگان بزرگ مخالفین دانسته اند و از ائمه و فقهاء اهل سنت به شمار آمده است.

اما این امام و فقیه اهل سنت، معتاد به شراب خواری بوده است و نه تنها معتاد به این امر بوده، به آن تظاهر هم می کرده است !

ابو سعد سمعانی - عالم سرشناس اهل سنت - تصریح می کند که او شراب خوار بوده است!

158- الاسمندى
بضم الألف وسکون السین المهملة وفتح المیم وسکون النون وفی آخرها الدال المهملة، هذه النسبة الى اسمند وهی قریة من قرى سمرقند، منها ابو الفتح محمد بن عبد الحمید بن الحسین بن الحسن ابن حمزة الأسمندی یعرف بالعلاء العالم من أهل سمرقند، کان فقیها فاضلا ومناظرا فحلا، تفقه على السید الإمام أشرف العلویّ، وکانت له عبارة حسنة، وصنف تصنیفا فی الخلاف، سمع ابا الحسن على بن عمر الخراط، لقیته بسمرقند غیر مرة وقال لی: وردت مرو قاصدا الى القاضی الأرسابندی ولم یکن حاضرا فحضرت درس والدک رحمة الله وعلقت عنه مسألة بیع اللحم بالشاة وانصرفت من مرو. ولم اسمع منه شیئا من الحدیث لأنه کان متظاهرا بشرب الخمر .....

السمعانی، أبی سعید عبد الکریم بن محمد ابن منصور التمیمی (متوفای562هـ)، الأنساب،ج1، ص 246، المحقق: عبد الرحمن بن یحیى المعلمی الیمانی وغیره، الناشر: مجلس دائرة المعارف العثمانیة، حیدر آباد، الطبعة: الأولى، 1382 هـ - 1962 م.

158- الاسمندى
بضم الألف وسکون السین المهملة وفتح المیم وسکون النون وفی آخرها الدال المهملة، هذه النسبة الى اسمند وهی قریة من قرى سمرقند، منها ابو الفتح محمد بن عبد الحمید بن الحسین بن الحسن ابن حمزة الأسمندی یعرف بالعلاء العالم، اهل سمرقند بود و فقیهی فاضل و مناظره کننده ای بزرگ بود و در نزد سید امام اشرف علوی فقه آموخت و خوش کلام و خوش گفتار بود و کتابی در باب خلاف تالیف کرد و از ابو الحسن علی بن عمر الخراط حدیث شنید و من او را در سمرقند چند بار دیدم و به من گفت : برای دیدن قاضی ارسابندی وارد مرو شدم و او در آن جا حضور نداشت و بنا بر این در مجلس درس پدرت حاضر شدم و مساله ی فروش گوشت در برابر گوسفند را تعلیقه زدم و از مرو خارج شدم.ابو سعد سمعانی می گوید : من از او (محمد بن عبد الحمید سمرقندی) حدیث نشنیدم چرا که او متظاهر به نوشیدن شراب بود (یعنی علنی آن را انجام می داد).

قال ابن السمعانی: وکان یملی التفسیر، ولم أسمع منه لأنه کان مدمنا للخمر على ما سَمِعت عامَّة النّاس یقولون، ولم یکن یخفی ذلک. وسمعت أبا الحسین إبراهیم بن مهدی بن قلنبا الإسکندرانیّ یقول: سمعتُ من أثِق به أنّ العلاء العالم قال: لیس فِی الدّنیا راحة إلا فِی شیئین: کتاب أطالعه، وباطیة خمرٍ أشرب منها.

الذهبی الشافعی، شمس الدین ابوعبد الله محمد بن أحمد بن عثمان (المتوفى 748 هـ)، تاریخ الإسلام ووفیات المشاهیر والأعلام،ج12، ص 53، المحقق: الدکتور بشار عوّاد معروف، الناشر: دار الغرب الإسلامی، الطبعة: الأولى، 2003 م.

ابن السمعانی گفته است : و او تفسیر قرآن املاء می کرد و از او روایت و حدیث نشنیدم چرا که او آن طور که از عامه ی مردم شنیدم معتاد به نوشیدن شراب بود و آن را مخفی نمی کرد و از ابو الحسین ابراهیم بن مهدی شنیدم که می گفت : از فردی که به آن اعتماد دارم شنیدم که علاء العالم گفته است : در دنیا راحتی و آسایشی وجود ندارد مگر در دو چیز : کتابی که آن را بخوانم و تُنگ شرابی که از آن بنوشم.

7823 - محمد بن عبد الحمید السمرقندى الملقب بالعلاء العالم.
ترکه أبو سعد السمعانی لادمانه شرب الخمر، فما روى عنه.

الذهبی الشافعی، شمس الدین ابوعبد الله محمد بن أحمد بن عثمان (المتوفى 748 هـ)، میزان الاعتدال فی نقد الرجال،ج3، ص 613، تحقیق: علی محمد البجاوی، الناشر: دار المعرفة للطباعة والنشر، بیروت - لبنان، الطبعة: الأولى، 1382 هـ - 1963 م.

7823 - محمد بن عبد الحمید السمرقندى الملقب بالعلاء العالم.
ابن سعد السمعانی نقل حدیث از وی را به دلیل اعتیادش به نوشیدن شراب ترک کرده است و از او روایت نقل نکرده است.

7046 - محمد بن عبد الحمید السمرقندی الملقب بالعلاء العالم. ترکه أبو سعد السمعانی لإدمانه شرب الخمر فما روى عنه. انتهى. قال ابن السمعانی: کان فقیها فاضلا مناظرا بارعا تفقه على الإمام الأشرف وصنف تصنیفا فی الخلاف وکان یملی التفسیر لقیته بسمرقند فلم یتفق لی أن أسمع منه لأنه کان مدمنا للخمر ثم قدم علینا مرو فسمعت منه. وقال ابن النجار: سَمِعتُ ابن قلنبا یحکی أن العلاء العالم قال: لیس فی الدنیا راحة إلا فی کتاب أطالعه وباطیة خمر أشرب منها. ولد هذا فی سنة 488 وکان من فحول الفقهاء على مذهب أبی حنیفة ولعله تاب. وقال ابن الجوزی سمعت أنه تنسک وترک المناظرة واشتغل بالخیر إلى أن مات سنة 563.

العسقلانی الشافعی، أحمد بن علی بن حجر ابوالفضل (المتوفى852 هـ)، لسان المیزان،ج7، ص 274، المحقق: عبد الفتاح أبو غدة، الناشر: دار البشائر الإسلامیة، الطبعة: الأولى، 2002 م.

7046 - محمد بن عبد الحمید السمرقندی الملقب بالعلاء العالم.ابو سعد سمعانی نقل حدیث از وی را به دلیل اعتیاد وی به نوشیدن شراب ترک کرده است.ابن السمعانی گفته است : او فقیهی فاضل و مناظره کننده ای ماهر بود و در نزد امام اشرف فقه آموخت و کتابی در باب خلاف تالیف کرد و و تفسیر قرآن املاء می کرد و من او را در سمرقند دیدم و امکان آن که از او حدیث بشنوم فراهم نشد چرا که او معتاد به نوشیدن شراب بود و سپس به مرو آمد و از او حدیث شنیدم.ابن النجار گفته است : شنیدم که ابن قلنبا می گفت که علاء العالم گفته است در دنیا راحتی و آسایشی وجود ندارد مگر در کتابی که آن را بخوانم و تُنگ شرابی که از آن بنوشم.علاء العالم در سال 488 متولد شد و از بزرگان فقهاء حنفی بود و شاید توبه کرده است.ابن الجوزی گفته است : شنیدم که او به زهد و عبادت روی آورد و مناظره را ترک کرد و به خیر مشغول شد تا این که در سال 563 از دنیا رفت.

5721 - مُحَمَّد بن عبد الحمید السَّمرقَنْدِی الْعَلَاء الْعَالم تَرکه ابْن السَّمْعَانِیّ لادمانه الْخمر.

الذهبی الشافعی، شمس الدین ابوعبد الله محمد بن أحمد بن عثمان (المتوفى 748 هـ)، المغنی فی الضعفاء،ج2،ص 226، تحقیق: د. نور الدین عتر، طبع على نفقة : إدارة إحیاء التراث الإسلامی بقطر.

5721 - مُحَمَّد بن عبد الحمید السَّمرقَنْدِی الْعَلَاء الْعَالم، ابن السمعانی نقل حدیث از وی را به دلیل اعتیاد وی به نوشیدن شراب ترک کرده است.

از توجیه و دروغ عجیب محقق سَلَفی تا دروغ بستن ابن کثیر بر ابن الجوزی برای دفاع از این عالم شراب خوار!

نور الدین عتر - محقق سَلَفی - می نویسد :

5721 - لا یتأتى من العالم أن یشرب الخمر، إنما کان بعضهم یشرب أنبذة وقع الخلاف فی تحریمها.على أن الرجل تاب بعد ذلک عن هذا أیضا.

الذهبی الشافعی، شمس الدین ابوعبد الله محمد بن أحمد بن عثمان (المتوفى 748 هـ)، المغنی فی الضعفاء،ج2،ص 226، تحقیق: د. نور الدین عتر، طبع على نفقة : إدارة إحیاء التراث الإسلامی بقطر.

5721 - ممکن نیست که عالم شراب بخورد بلکه بعضی از آن ها نبیذهایی که در مورد حرام بودن آن اختلاف شده است را می نوشیدند.اضافه بر این که این شخص بعدا از این عملش توبه کرده است.

سوال ما آن است که اولا کجای متن گفته است وی نبیذ می نوشید ؟! صراحتا گفته شده که وی معتاد به نوشیدن شراب بوده است ! ثانیا کجا گفته شده که وی توبه کرده است ؟! تنها گفته شده که وی در آخر عمرش به زهد و عبادت روی آورد و مناظره را ترک کرد و این هیچ دلالتی بر ترک شراب خواری از جانب وی ندارد.

ابن کثیر - عالم سرشناس و سلفی العقیده ی اهل سنت - می نویسد :

مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ الْحَمِیدِ بْنِ أَبِی الْحُسَیْنِ أَبُو الْفَتْحِ الرَّازِیُّ الْمَعْرُوفُ بِالْعَلَاءِ الْعَالِمِ، وَهُوَ مِنْ أَهْلِ سَمَرْقَنْدَ، وَکَانَ مِنَ الْفُحُولِ فِی الْمُنَاظَرَةِ وَلَهُ طَرِیقَةٌ فِی الْخِلَافِ وَالْجَدَلِ یُقَالُ لَهَا: التَّعْلِیقَةُ الْعَالَمِیَّةُ قَالَ ابْنُ الْجَوْزِیِّ: وَقَدْ وَرَدَ بَغْدَادَ وَحَضَرَ مَجْلِسِی، وَقَالَ أَبُو سَعْدٍ السَّمْعَانِیُّ: کَانَ یُدْمِنُ شُرْبَ الْخَمْرِ، وَکَانَ یَقُولُ: لَیْسَ فِی الدُّنْیَا أَطْیَبُ مِنْ کِتَابٍ أُطَالِعُهُ وَبَاطِیَةٍ مِنَ الْخَمْرٍ أَشْرَبُ مِنْهَا.
قَالَ ابْنُ الْجَوْزِیِّ: ثُمَّ بَلَغَنِی عَنْهُ أَنَّهُ أَقْلَعَ عَنْ شُرْبِ الْخَمْرِ وَالْمُنَاظَرَةِ وَأَقْبَلَ عَلَى التَّنَسُّکِ وَالْخَیْرِ رَحِمَهُ اللَّهُ.

ابن کثیر الدمشقی، ابوالفداء إسماعیل بن عمر القرشی (المتوفى 774هـ)، البدایة والنهایة،ج16، ص 427، تحقیق: عبد الله بن عبد المحسن الترکی، الناشر: دار هجر للطباعة والنشر والتوزیع والإعلان، سنة النشر: 1424هـ / 2003م.

مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ الْحَمِیدِ بْنِ أَبِی الْحُسَیْنِ أَبُو الْفَتْحِ الرَّازِیُّ الْمَعْرُوفُ بِالْعَلَاءِ الْعَالِمِ و از اهل سمرقند است و از بزرگان در مناظره بود و در خلاف و جدل طریقه ای دارد که معروف به تعلیقه ی عالمیه است و ابن الجوزی گفته است : وی وارد بغداد شد و در مجلس من حاضر شد و ابو سعد سمعانی گفته است : به نوشیدن شراب معتاد بود و می گفت : در دنیا پاک تر و خوش تر از کتابی که آن را بخوانم و تُنگ شرابی که از آن بنوشم وجود ندارد.
ابن الجوزی گفته است : سپس به من خبر رسید که او دست از نوشیدن شراب و مناظره برداشت و به زهد و عبادت و خیر روی آورد. خدا وی رارحمت کند.

مشاهده می فرمایید که ابن کثیر مدعی می شود که ابن الجوزی در کتاب خود آورده است که این عالم شراب خوار حنفی مذهب نهایتا شراب خواری را ترک کرده است در حالی که این دروغی است واضح و صریح از ابن کثیر برای پوشاندن گناه عظیم این عالم بزرگ حنفی !

ابن الجوزی تنها می نویسد که این عالم مناظره را ترک کرد اما ابن کثیر به دروغ می گوید به گفته ی ابن الجوزی این عالم هم مناظره و هم شراب خواری را ترک کرد !

4271- محمد بن عبد الحمید بن الحسن، أبو الفتح الرازی، المعروف: بالعلاء العالم.
من أهل سمرقند کان فقیها فاضلا ومناظرا من الفحول وصنف التعلیقة المعروفة بالعالمی ودخل بغداد وحضر مجلسی للوعظ. قال أبو سعد السمعانی کان مدمنا للخمر على ما سمعت فکان یقول لیس فی الدنیا راحة إلا فی شیئین کتاب أطالعه أو باطیة من الخمر أشرب منها. قال المصنف ثم سمعت عنه أنه تنسک وترک المناظرة واشتغل بالخیر إلى أن توفی.

ابن الجوزی الحنبلی، جمال الدین ابوالفرج عبد الرحمن بن علی بن محمد (المتوفى 597 هـ)، المنتظم فی تاریخ الملوک والأمم،ج 18، ص 180، المحقق: محمد عبد القادر عطا، مصطفى عبد القادر عطا، الناشر: دار الکتب العلمیة، بیروت، الطبعة: الأولى، 1412 هـ - 1992 م.

4271- محمد بن عبد الحمید بن الحسن، أبو الفتح الرازی، المعروف: بالعلاء العالم.
اهل سمرقند بود و فقیهی فاضل و مناظره کننده از بزرگان بود و تعلیقه ی مشهور به عالمی را تالیف کرد و وارد بغداد شد و در مجلس من حاضر شد.ابو سعد سمعانی گفته است که او آن طور که شنیدم معتاد به نوشیدن شراب بود و می گفت در دنیا راحتی نیست مگر در دو چیز : کتابی که آن را مطالعه کنم یا تُنگ شرابی که از آن بنوشم. مصنف کتاب (ابن الجوزی) می گوید : سپس از او شنیدم که به زهد و عبادت روی آورد و مناظره را ترک کرد و به کار خیر مشغول شد تا این که از دنیا رفت.

مشاهده می کنید که ابن الجوزی کوچک ترین سخنی در این مورد که او نوشیدن شراب را ترک کرده باشد نگفته است و روی آوردن به زهد و عبادت هم هیچ دلالتی بر ترک شراب خواری ندارد و اساسا به همین دلیل است که ابن حجر در لسان المیزان می نویسد «شاید» توبه کرده است! و این گونه است که ابن کثیر برای دفاع از یک شراب خوار، بر ابن الجوزی دروغ بسته است !