خطیب بغدادی (عالم بزرگ اهل سنت) و معصوم دانستن صحابه !
خطیب بغدادی (عالم بزرگ اهل سنت) و معصوم دانستن صحابه !
در بسیاری از مواقع مشاهده می کنیم که مخالفین شیعه ادعا می کنند ما اعتقادی به عصمت صحابه نداریم و از این طریق در پی توجیه بسیاری از اعمال قبیح و ناشایست برخی از صحابه بر می آیند. جدای از خطا بودن چنین استدلالی، اصل این ادعا نیز کذبی است صریح چرا که بسیاری از علمای اهل سنت قائل به عصمت تمامی صحابه بوده اند و قبلا نیز مطالب مختلفی در این مورد مطرح کرده ایم و در این مطلب نیز به اعتقاد خطیب بغدادی – عالم سرشناس اهل سنت – و متعاقب آن عقیده ی اکثریت علمای مخالفین در باب عصمت تمامی صحابه اشاره می کنیم.
خطیب بغدادی در کتاب «الکفایة فی علم الروایة» در مورد عدالت صحابه مطالبی را بیان می کند که به بخش های مورد نظر آن اشاره می کنیم.
لِأَنَّ عَدَالَةَ الصَّحَابَةِ ثَابِتَةٌ مَعْلُومَةٌ بِتَعْدِیلِ اللَّهِ لَهُمْ وَإِخْبَارِهِ عَنْ طَهَارَتِهِمْ .....
البغدادی، ابوبکر أحمد بن علی بن ثابت الخطیب (متوفاى463هـ)، الکفایة فی علم الروایة، ج1،ص 180، تحقیق: أبو إسحاق الدمیاطی ، إبراهیم حمدی المدنی، ناشر:دار الهدى، الطبعة : الأولى، 1423 هـ - 2003 م.
چرا که عدالت صحابه به واسطه ی آن که خداوند آنان را تعدیل کرده است و از طهارتشان خبر داده است ثابت است .....
سوالی که اینجا مطرح می شود آن است که صحابه از چه چیزی پاک (مطهر) شده اند که خطیب بغدادی معتقد است خداوند از «طهارت» صحابه خبر داده است ؟! اقل احوال آن است که در پاسخ بگویند از «معاصی» و «گناهان» و اینگونه مخالفین بایستی معتقد به «عصمت» صحابه از «گناهان» باشند ! ممکن است مخالفین شیعه این را از ما قبول نکنند اما اگر ادامه ی سخنان خطیب بغدادی را بخوانیم، خواهیم دید که وی دقیقا معتقد به «عصمت» صحابه از «معاصی» و «گناهان» می باشد و آن را مضر و مخل به «عدالت» صحابه می داند و صریحا به این مساله اشاره کرده است !
خطیب بغدادی در ادامه می نویسد :
وَالْأَخْبَارُ فِی هَذَا الْمَعْنَى تَتَّسِعُ , وَکُلُّهَا مُطَابِقَةٌ لِمَا وَرَدَ فِی نَصِّ الْقُرْآنِ , وَجَمِیعُ ذَلِکَ یَقْتَضِی طَهَارَةَ الصَّحَابَةِ , وَالْقَطْعَ عَلَى تَعْدِیلِهِمْ وَنَزَاهَتِهِمْ , فَلَا یَحْتَاجُ أَحَدٌ مِنْهُمْ مَعَ تَعْدِیلِ اللَّهِ تَعَالَى لَهُمُ الْمُطَّلِعِ عَلَى بَوَاطِنِهِمْ إِلَى تَعْدِیلِ أَحَدٍ مِنَ الْخَلْقِ لَهُمْ , فَهُمْ عَلَى هَذِهِ الصِّفَةِ إِلَّا أَنْ یَثْبُتَ عَلَى أَحَدِهِمْ ارْتِکَابُ مَا لَا یَحْتَمِلُ إِلَّا قَصْدَ الْمَعْصِیَةِ , وَالْخُرُوجِ مِنْ بَابِ التَّأْوِیلِ , فَیُحْکَمُ بِسُقُوطِ عَدَالَتِهِ , وَقَدْ بَرَّأَهُمُ اللَّهُ تَعَالَى مِنْ ذَلِکَ , وَرَفَعَ أَقْدَارَهُمْ عَنْهُ .....
البغدادی، ابوبکر أحمد بن علی بن ثابت الخطیب (متوفاى463هـ)، الکفایة فی علم الروایة، ج1،ص 186، تحقیق: أبو إسحاق الدمیاطی ، إبراهیم حمدی المدنی، ناشر:دار الهدى، الطبعة : الأولى، 1423 هـ - 2003 م.
اخبار و روایات در این معنا (عدالت) گسترده و وسیع است و همه ی آن ها مطابق آن چیزی است که در قرآن وارد شده است . تمامی این ها مقتضی طهارت صحابه و یقین به تعدیل آنان و منزه بودنشان می باشد و بنا بر این هیچ یک از آنان با وجود آن که خداوند حکم به عدالتشان کرده است، خدایی که از باطن آن ها آگاه است، به تعدیل احدی احتیاج ندارند و در نتیجه آنان عادل هستند مگر آن که در حق یکی از آنان ارتکاب عملی که جز قصد معصیت از آن بر نمی آید ثابت شود و قابل تاویل هم نباشد و در این حالت حکم به عدم عدالت آن شخص می شود در حالی که خداوند صحابه را از چنین چیزی مبرا کرده است و منزلت آنان را بالا برده است .....
ملاحظه می فرمایید که خطیب بغدادی بعد از یک مقدمه ی کوتاه که به «طهارت» و «منزه» بودن صحابه اشاره می کند، در بخش پایانی صراحتا صحابه را از انجام عمل معصیت با قصد معصیت مبرا می داند و معتقد است که خداوند صحابه را از چنین اعمالی پک و مبرا گردانیده است و این ادعا عین «عصمت» صحابه از گناه می باشد !
ممکن است تصور شود که این فقط نظر خطیب بغدادی است اما وی در ادامه ی کلامش وقتی تعریف و توضیح «صحابه» را به پایان می رساند می نویسد :
هَذَا مَذْهَبُ کَافَّةِ الْعُلَمَاءِ وَمَنْ یُعْتَدُّ بِقَوْلِهِ مِنَ الْفُقَهَاءِ.
البغدادی، ابوبکر أحمد بن علی بن ثابت الخطیب (متوفاى463هـ)، الکفایة فی علم الروایة، ج1،ص 187، تحقیق: أبو إسحاق الدمیاطی ، إبراهیم حمدی المدنی، ناشر:دار الهدى، الطبعة : الأولى، 1423 هـ - 2003 م.
این مذهب تمام علماء و افرادی از فقهاء می باشد که قولشان محل اعتنا و اهمیت می باشد.