تحریف و دستبرد در کتاب " وفیات الاعیان " ابن خلکان
تحریف و دستبرد در کتاب " وفیات الاعیان " ابن خلکان
یکی از مطالبی که هنگام بررسی کتب مخالفین شیعه با آن برخورد می کنیم، تحریفات و تغییرات گسترده و غیر قابل توجیه در کتب آنان می باشد که این امر اعتماد به اصل کتاب را نیز دشوار می سازد.در این مطلب به بیان یکی از این نمونه ها از کتاب " وفیات الاعیان " ابن خلکان می پردازیم.
ابن خلکان از علمای بزرگ اهل سنت می باشد که طبق اقوال ثابت در سال 681 هجری قمری از دنیا رفته است.
1056 - أَحْمد بن مُحَمَّد بن إِبْرَاهِیم بن أبی بکر بن خلکان الْبَرْمَکِی قَاضِی الْقُضَاة شمس الدّین ابْن شهَاب الدّین ..... توفّی بِدِمَشْق فِی سنة إِحْدَى وَثَمَانِینَ وسِتمِائَة فِی شهر رَجَب .....
طبقات الشافعیة الکبرى للسبکی،ج8،ص32 ط هجر للطباعة والنشر والتوزیع
مات فی رجب سنة احدى وثمانین وستمائة بدمشق ومولده سنة ثمان وستمائة باربل.
ذیل التقیید فی رواة السنن والأسانید،ج1،ص375 ط دار الکتب العلمیة
توفی یوم السبت عشیة السادس والعشرین من رجب سنة إحدى وثمانین وست مائة بالمدرسة النجیبیة بإیوانها وشیعه خلق کثیر .....
طبقات الشافعیین،ص919 ط مکتبة الثقافة الدینیة
با وجود این که ابن خلکان در سال 681 هجری قمری از دنیا رفته است، اما در بخشی از کتابش حوادث تاریخی مربوط به سال های پس از وفاتش از جمله سال های 687 و 688 و 690 هجری قمری ذک شده است !
ولم یزل الأمر کذلک إلى شهور سنة ثمان وثمانین وستمائة، فجرى من الأمر ما اقتضى الحال معه القبض على الأمیرین نجم الدین خضر وبدر الدین سلامش المذکورین واعتقالهما بقلعة الجبل المنصورة وأما الملک الصالح بن الملک المنصور المذکور، فإنه کان ولی عهد أبیه، وکان حازماً شدید الرأی. وتوفی فی حیاة والده فی شهر شعبان سنة سبع وثمانین وستمائة، ثم إن والده جعل ولایة العهد إلى ولده الملک الأشرف المذکور، وقلده الملک فی شهر شوال سنة سبع وثمانین المذکورة وهو من الملوک المشهورین بعلو الهمة والسعادة والحزم. وتوفی الملک المنصور قلاون فی یوم السبت من شهر ذی القعدة سنة تسع وثمانین وستمائة فی دهلیزه بمسجد التین. وکان قد خرج على نیة الغزاة إلى عکا، فعرض له مرض، فقضى به نحبه وعادت العساکر إلى مستقرها. واستقل ولده السلطان الملک الأشرف بالمملکة یجمع المعاقل والبلاد، ولم یر فی الملوک أکثر سعادة منه، ولا أعلى همة ولا أکرم نفساً ولا أکثر وفاء لمن خدمه ولاذ به.
وفی أیام الملک المنصور فتحت طرابلس الشام یوم الثلاثاء تاسع ربیع الآخر سنة ثمان وثمانین وستمائة، وکان نازلها بنفسه وعساکره، وفتحها قهراً بالسیف، واستولى القتل والأسر والنهب على أهلها، وملک ما جاورها من قلعة جبیل والبترون وغیر ذلک، ثم إن الملک الأشرف المذکور بعد استقلاله بالملک بمدة یسیرة خرج بنفسه وجمع عساکره وتوجه إلى عکا، فنازلها فی یوم، وکان خروجه من مصر فی یوم، واجتمع على عکا جمیع الناس: الجند والمتطوعة وغیرهم وسائر البلاد، ویسر الله فتحها فی یوم الجمعة سابع عشر جمادى الأولى سنة تسعین وستمائة، فی مثل الساعة من الیوم من الشهر الذی أخذت فیه من السلمین، إلا أن الشهر کان الأولى، وأخذت من المسلمین فی أیام صلاح الدین یوسف بن أیوب فی الآخرة سنة سبع وثمانین وخمسمائة .....
وفیات الاعیان،ج5،ص88 ط دار صادر
محقق کتاب که گویی کشف مهم و عجیبی کرده است (!!!) در مورد این قسمت می نویسد :
(2) من الواضح أن هذا لیس من عمل المؤلف، لأنه توفی قبل هذه الأحداث.
وفیات الاعیان،ج5،ص89 ط دار صادر
(2) واضح است که این از مولف کتاب نیست چون او قبل از این وقایع از دنیا رفته است.
در پاسخ به محقق کتاب بایستی بگوییم که این مساله امری است مسلم که چنین وقایعی به دست مولف کتاب ثبت نشده است و او نمی تواند از درون قبر به تالیف کتاب بپردازد اما مساله ی اصلی این است که چه کسی و یا چه کسانی و در چه زمانی چنین مطالبی را به نسخه ی اصلی کتاب افزوده اند و چه تضمینی وجود دارد که همان افراد در اقدام مشابه بسیاری از مطالب دیگری را همبه کتاب افزوده و یا از کتاب حذف نکرده باشند ؟! آیا با این شرایط، جایی برای اعتماد به صورت کامل بر این کتاب باقی می ماند ؟!