حقانیت شیعه و رد شبهات

تبیین جهل نواصب و مخالفین در پاسخ به جمله ی اهانت آمیز عمر بن الخطاب به همسرش

قبلا مطلبی را تحت عنوان " وقتی عمر بن الخطاب همسرش را دشمن خدا و ابزاری برای هوسرانی می داند ! " منتشر ساختیم که در آن عمر بن الخطاب همسرش را هم " دشمن خدا " (عدوة الله) دانسته بود و هم اینکه وی را صرفا ابزاری برای هوسرانی دانسته بود (یلعب بک ثم تترکین) که می توانید از طریق لینک زیر آن را مطالعه کنید :

http://al-shia.blog.ir/post/435

یکی از نواصب پس از مطالعه ی این مطلب به زعم باطلش خواسته تا این قول عمر بن الخطاب را به عنوان شبهه ای در نظر گرفته و به آن پاسخ دهد که ادعاهای خنده داری را در " شبکة الدفاع عن السنة " مطرح کرده و جمعی دیگر از نواصب نیز به زعم خویش پاسخ هایی را ارائه کرده اند. پس از مطالعه ی کامل ادعاهای این گروه دریافتیم که اصلا منظور و محل استدلال ما را متوجه نشده اند و به بی راهه رفته اند که در این مطلب در چند بخش مجزا به ادعاهای واهی آنان پاسخ خواهیم داد.

الف) در پاسخ به ادعاهای خنده دار نواصب – علیهم اللعنة – به گاف های متعدد یکی از آنان در زبان عربی و در نوشتارش نمی پردازیم و قبلا نیز در چند مطلب جهل وی را در زبان عربی ثابت کرده ایم که از باب نمونه می توانید به لینک زیر مراجعه کنید :

http://al-shia.blog.ir/post/156

ب) در جهل نویسنده ی مطلب در " شبکة الدفاع عن السنة " همین بس که وی گمان کرده محل اشکال ما به قول عمر بن الخطاب ، مبحث " ملاعبه " با زنان و " تمتع " از زنان می باشد و در این راستا به احادیثی از کتب شیعه نیز اشاره کرده است !!! حال آن که محل اشکال ما هرگز یک حلال و بلکه مستحب مؤکد الهی نیست. محل اشکال ما آن است که عمر بن الخطاب یک دید صرفا " جنسی " به همسرش داشته و می گوید تو به منزله ی " لعبه ای " هستی که با تو " ملاعبة " می شود و سپس " رها " می شوی ! (ثم تترکین) بلی ! محل اشکال ما این است که بلافاصله به " ثم تترکین " اشاره شده و یعنی عمر بن الخطاب همسرش را فقط وسیله ی ملاعبه می داند که پس از ملاعبه هم رها می شود ! اشکال ما نه به " لعبه " بودن زنان است [1] و نه به " ملاعبه " با زنان ! (عمر بن الخطاب وقتی می بیند که همسرش در چنین کاری دخالت کرده با حالتی تحقیر آمیز – که از متن روایت بر می آید – به وی می گوید تو " لعبه " ای هستی که با تو " ملاعبه " می شود و سپس " رها " می شوی (ثم تترکین) و این بدان معناست که عمر بن الخطاب مقصودش این بوده که همسرش فقط ابزاری برای ارضای میل جنسی است و لا غیر  و حق دخالت در چنین اموری را ندارد !)

[1] لعبه بودن زنان به معنای این که وسیله ی ملاعبه ی مردان، همسران شرعی آنان هستند امری است مسلم و اسلامی و قرآنی و روایی که تاکید بر حصر ملاعبه ی مردان با همسران قانونی و شرعی آنان می کند و باب فحشاء را می بندد.

ج) ناصبی جاهل هیچ پاسخی به این قول عمر بن الخطاب نسبت به همسرش که او را " عدوة الله " خوانده نداده است و بی توجه از کنار آن گذشته است ! (با این حساب عمر بن الخطاب همسرش را دشمن خدا می دانسته و صرفا وی را به عنوان یک ابزار جنسی قبول داشته است)

د) دو تن از کاربران ناصبی نیز اشاره به روایاتی از کتب شیعه نموده اند که در آن به " لعبه " بودن زن اشاره شده و ما در بالا نیز اشاره کردیم که مشکل ما با " لعبه " بودن زنان و یا " ملاعبه " با آنان نیست و چنین استدلالی دور از محل بحث می باشد.

ضمنا اهل بیت – علیهم السلام – بر این مطلب تاکید کرده اند که مرد به هیچ وجه من الوجوه حق تضییع و اذیت زن در " لعبه " بودنش و " ملاعبه " با وی را ندارد و این اتفاقا در نقطه ی مخالفت با عقاید و دیدگاه هایی چون دیدگاه عمر بن الخطاب نسبت به همسرش می باشد که وی را دشمن خدا و صرفا ابزاری جنسی دانسته است. به عنوان نمونه :

عَلِیُّ بْنُ إِبْرَاهِیمَ عَنْ أَبِیهِ عَنِ النَّوْفَلِیِّ عَنِ السَّکُونِیِّ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص إِنَّمَا الْمَرْأَةُ لُعْبَةٌ مَنِ اتَّخَذَهَا فَلَا یُضَیِّعْهَا.

الکافی،ج5،ص510،ح2 ط دار الکتب الاسلامیة

الْحُسَیْنُ بْنُ مُحَمَّدٍ عَنْ مُعَلَّى بْنِ مُحَمَّدٍ عَنِ الْحُسَیْنِ بْنِ عَلِیٍّ عَنْ أَبَانٍ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِهِ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: سَأَلْتُهُ عَنْ إِتْیَانِ النِّسَاءِ فِی أَعْجَازِهِنَّ فَقَالَ هِیَ لُعْبَتُکَ لَا تُؤْذِهَا.

الکافی،ج5،ص540،ح1 ط دار الکتب الاسلامیة

هــ) یکی از کابران ناصبی دیگر، مدعی است که در سند این روایت بین " ثابت " و " هلال " انقطاع وجود دارد !!!

این مطلب آن چیزی است که ما از ابتدا می دانستیم تنها اشکال ممکن برای مخالفین همین اشکال انقطاع خواهد بود و از این رو به طور کامل به آن پرداخته بودیم و به عمد از نشر آن خودداری کردیم تا بازخورد مطلب در بین مخالفین را ببینیم. اکنون که بی برهان و دلیل بودن بهانه های واهی آنان بر روایت مشخص شد، مطلبی که در همان زمان انتشار روایت مربوط به قول عمر بن الخطاب آماده بود و آن را عمدا منتشر نکردیم، تقدیم حضور شما خوانندگان محترم می کنیم :

اشکال : بین " ثابت " و " هلال بن امیة " انقطاع وجود دارد و " ثابت " ، " هلال " را درک نکرده است.

پاسخ به اشکال : با مراجعه به کتب تراجم و رجال درمی یابیم که امکان لقاء و درک برای این دو راوی یعنی " ثابت بن اسلم " (تابعی) و " هلال بن امیة " (صحابی) وجود دارد و در نتیجه اشکال انقطاع نیز مرتفع می شود. (مسلم نیشابوری – صاحب صحیح مسلم – نیز شرط اتصال اسناد را امکان دیدار می دانسته است)

در مورد سال دقیق وفات " ثابت بن اسلم " بین علمای مخالفین اختلافاتی وجود دارد و محدوده ی وفات وی را بین سال های 123 تا 127 ذکر کرده اند.

وَقَالَ لِی محمد بن محبوب قَالَ ثنا أَبُو سلمة رجل من أصحاب الحدیث عَنْ جَعْفَر بْن سُلَیْمَان قَالَ: مات ثابت سنة ثلاث وعشرین ومائة ویقال عَنْ مُحَمَّد بْن ثابت: مات سنة سبع وعشرین وهو ابْن ست وثمانین سنة .....

التاریخ الکبیر للبخاری،ج2،ص159 ط دائرة المعارف العثمانیة، حیدر آباد – الدکن  [123 هــ یا 127 هــ]

مَاتَ سنة سبع وَعشْرین وَمِائَة وَهُوَ بْن سِتّ وَثَمَانِینَ سنة وَقد قیل إِنَّه مَاتَ سنة ثَلَاث وَعشْرین وَمِائَة وَیُقَال سنة سِتّ وَعشْرین وَمِائَة.

الثقات لابن حبان،ج4،ص89 ط دائرة المعارف العثمانیة بحیدر آباد الدکن الهند  [127 هــ یا 123 هــ یا 126 هــ]

ومات سنة سبع وعشرین ومائة .....

مشاهیر علماء الأمصار وأعلام فقهاء الأقطار،ص145 ط دار الوفاء  [127 هــ]

حَدثنَا ابْن منیع حَدثنَا ابْن زُهَیْر قَالَ سَمِعت یحیى بن معِین یَقُول مَاتَ ثَابت الْبنانِیّ سنة سبع وَعشْرین وَمِائَة وَهُوَ ثَابت بن أسلم أَبُو مُحَمَّد بَصرِی. قَالَ أَبُو مُوسَى وَفِی سنة سبع وَعشْرین وَمِائَة مَاتَ سعد بن ابراهیم وَعبد الْکَرِیم الْجَزرِی وثابت الْبنانِیّ وَمُحَمّد بن الْمُنْکَدر.

تاریخ مولد العلماء ووفیاتهم،ج1،ص296 ط دار العاصمة  [127 هــ]

مَاتَ 123 وَیُقَال سنة 127 وَهُوَ ابْن سِتّ وَثَمَانِینَ سنة وَقَالَ أَبُو عِیسَى مَاتَ سنة 123 وَقَالَ مُحَمَّد بن سعد کَاتب الْوَاقِدِیّ توفّی فِی ولَایَة خَالِد بن عبد الله.

الهدایة والإرشاد فی معرفة أهل الثقة والسداد،ص130 ط دار المعرفة [123 هــ یا 127 هــ]

قَالَ أَبُو بکر سَمِعت بن معِین یَقُول مَاتَ ثَابت الْبنانِیّ سنة سبع وَعشْرین وَمِائَة.

التعدیل والتجریح , لمن خرج له البخاری فی الجامع الصحیح،ج1،ص445 ط دار اللواء  [127 هــ]

مَاتَ سَنَةَ سَبْعٍ وَعِشْرِینَ وَمِائَةٍ .....

سیر السلف الصالحین لإسماعیل بن محمد الأصبهانی،ص715 ط دار الرایة  [127 هــ]

اختلف فی وفاته بین سنتی 123 و 127.

الذخیرة فی محاسن أهل الجزیرة،ج2،ص945 ط الدار العربیة للکتاب  [123 هــ یا 127 هــ]

هو ابو محمد ثابت بن اسلم البنانی البصری. ولد سنة 43 وتوفی سنة 123 هـ.

تاریخ إربل،ج2،ص268 ط وزارة الثقافة والإعلام، دار الرشید للنشر، العراق  [123 هــ]

قال الْبُخَارِیّ فِی "التاریخ الأوسط": حَدَّثَنِی مُحَمَّد بْن محبوب، قال: حَدَّثَنَا أَبُو سلمة - رجل من أصحاب الحدیث لا أحفظ اسمه، عَنْ جعفر بْن سُلَیْمان، قال: مات ثابت، ومالک ابن دینار، ومحمد بْن واسع سنة ثلاث وعشرین ومئة. وَقَال أیضا: حَدَّثَنَا أَحْمَد بْن سَعِید، قال: حَدَّثَنَا سَعِید بْن عامر، قال: مات محمد بْن واسع، ومالک بْن دینار، وثابت، قبل الطاعون، أراه بسنتین، ماتوا فِی سنة واحدة. وَقَال: حَدَّثَنَا أَحْمَد بْن سُلَیْمان، قال: سمعت ابْن علیة، قال: مات ثابت سنة سبع وعشرین، ومات ابن جدعان بعده. قال: وَقَال یَحْیَى بْن سَعِید: مات مالک بْن دینار، قبل الطاعون. قال: ویُقال: عَنِ ابْن مُحَمَّدِ بْن ثابت: مات ثابت سنة سبع وعشرین، وهو ابن ست وثمانین سنة.

تهذیب الکمال فی أسماء الرجال،ج4،ص348 ط مؤسسة الرسالة – بیروت  [123 هــ یا 127 هــ]

عاش ستا وثمانین سنة مات 127 .

الکاشف فی معرفة من له روایة فی الکتب الستة،ج1،ص281 ط دار القبلة للثقافة الإسلامیة - مؤسسة علوم القرآن، جدة  [127 هــ]

ثَابِتُ بْنُ أَسْلَمَ البُنَانِیُّ، أَبُو مُحَمَّدٍ. [الوفاة: 121 - 130 ه]

تاریخ الإسلام وَوَفیات المشاهیر وَالأعلام،ج3،ص382 ط دار الغرب الإسلامی  [ 121 هــ - 130 هــ]

مَاتَ ثَابِتٌ سَنَةَ ثَلاثٍ وَعِشْرِینَ وَمِائَةٌ، وَقِیلَ: سَنَةَ سَبْعٍ وَعِشْرِینَ وَمِائَةٍ، وَمَنَاقِبُهُ کَثِیرَةٌ.

تاریخ الإسلام وَوَفیات المشاهیر وَالأعلام،ج3،ص384 ط دار الغرب الإسلامی [123 هــ یا 127 هــ]

مات ثابت فی سنة ثلاث وعشرین ومائة ویقال فی سنة سبع .....

تذکرة الحفاظ،ج1،ص94 ط دار الکتب العلمیة  [123 هــ یا 127 هــ]

وَاخْتَلَفُوا فِی وَفَاةِ ثَابِتٍ : فَعَنْ جَعْفَرِ بنِ سُلَیْمَانَ، مِمَّا رَوَاهُ البُخَارِیُّ فِی (تَارِیْخِهِ الأَوْسَطِ) ، عَنْ مُحَمَّدِ بنِ مَحْبُوْبٍ، عَنْ شَیْخٍ لَهُ، عَنْهُ، قَالَ: مَاتَ: ثَابِتٌ، وَمَالِکُ بنُ دِیْنَارٍ، وَمُحَمَّدُ بنُ وَاسِعٍ سَنَةَ ثَلاَثٍ وَعِشْرِیْنَ وَمائَةٍ. وَقَالَ سَعِیْدُ بنُ عَامِرٍ عَنِ الثَّلاَثَةِ: مَاتُوا فِی سَنَةِ وَاحِدَةٍ، قَبْلَ الطَّاعُوْنِ، أُرَاهُ بِسَنَتَیْنِ. وَقَالَ البُخَارِیُّ: حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بنُ سُلَیْمَانَ: سَمِعْتُ ابْنَ عُلَیَّةَ، قَالَ : مَاتَ ثَابِتٌ سَنَةَ سَبْعٍ وَعِشْرِیْنَ وَمائَةٍ، وَمَاتَ ابْنُ جُدْعَانَ بَعْدَهُ. وَعَنْ مُحَمَّدِ بنِ ثَابِتٍ، قَالَ: مَاتَ ثَابِتٌ سَنَةَ سَبْعٍ وَعِشْرِیْنَ وَمائَةٍ .....

سیر أعلام النبلاء،ج5،ص222و223 ط مؤسسة الرسالة  [123 هــ یا 127 هــ]

وفی «تاریخ» أبی بشر هارون ابن حاتم التمیمی، رفیق أبی بکر بن عیاش وروایته: مات علی بن زید سنة تسع وعشرین ومائة، ثنا یحیى بن میمون بن عطاء التمار، قال: مات ثابت بن أسلم البنانی قبل علی بن زید سنة مات الحسن.

إکمال تهذیب الکمال فی أسماء الرجال،ج3،ص63 ط الفاروق الحدیثة للطباعة والنشر  [128 هــ]

وفی «تاریخ مطین»: سمعت عثمان بن أبی عثمان، ثنا عبد الرحمن بن شکیل مولى بنی أسد المقرئ قال: مات ثابت بن أسلم البنانی سنة ثنتین وعشرین ومائة.

إکمال تهذیب الکمال فی أسماء الرجال،ج3،ص63و64 ط الفاروق الحدیثة للطباعة والنشر  [122 هــ]

توفّی سنة سبع وَعشْرین وَمِائَة .....

الوافی بالوفیات،ج10،ص284 ط دار إحیاء التراث – بیروت  [127 هــ]

مات بعد العشرین ومائة .....

طبقات الأولیاء،ص125 ط مکتبة الخانجی  [پس از 120 هــ]

توفی سنة سبع وعشرین ومائة .....

غایة النهایة فی طبقات القراء،ج1،ص188 ط مکتبة ابن تیمیة  [127 هــ]

قال بن علیة مات ثابت سنة "127" وقال جعفر بن سلیمان سنة "23" حکاهما البخاری فی الأوسط .....

تهذیب التهذیب،ج2،ص2 ط مطبعة دائرة المعارف النظامیة، الهند  [127 هــ یا 123 هــ]

وقال ابن علیة: مات سنة سبع وعشرین ومائة، کذا قال یحیى القطان، وزاد: وله ست وثمانون سنة. وفى التهذیب: وعن جعفر بن سلیمان: مات ثابت، ومالک بن دینار، ومحمد بن واسع، سنة ثلاث وعشرین ومائة.

مغانی الأخیار فی شرح أسامی رجال معانی الآثار،ج1،ص125 ط دار الکتب العلمیة  [127 هــ یا 123 هــ]

قَالَ ابْن علیة مَاتَ سنة سبع وَعشْرین وَمِائَة وَقیل سنة ثَلَاث .....

خلاصة تذهیب تهذیب الکمال فی أسماء الرجال ص56 ط مکتب المطبوعات الإسلامیة/دار البشائر – حلب  [127 هــ یا 123 هــ]

توفی سنة: سبع وعشرین ومائة.

أثر علل الحدیث فی اختلاف الفقهاء،ص324 ط دار عمار للنشر، عمان  [127 هــ]

سنة ثلاث وعشرین ومائة ..... وفیها توفی ثابت البنانیّ، وهو ثابت بن أسلم .....

شذرات الذهب فی أخبار من ذهب،ج2،ص96 ط دار ابن کثیر [123 هــ]

توفی سنة (127 هـ‍) ، وَقِیْلَ: (126 ه).

أثر اختلاف الأسانید والمتون فی اختلاف الفقهاء،ص50 ط دار الکتب العلمیة  [127 هــ یا 126 هــ]
بحوث فی المصطلح،ص57
http://shamela.ws/browse.php/book-1768#page-57

وثابت بن أسلم البنانی : عُمِّرَ، مات سنة سبع وعشرین ومائة. یکنى أبا محمد.

طبقات خلیفة بن خیاط،ص366 ط دار الفکر  [127 هــ]

تا اینجا دیدیم که محدوده ی وفات " ثابت بن اسلم " را بین سال های 122 هجری تا 128 هجری دانسته اند و به صورت خاص به سال های 122،123،126،127 و 128 اشاره کرده اند که البته سال های 123 و 127 بیشتر مورد توجه بوده اند و برخی 123 و عده ای دیگر نیز 127 را قوی تر دانسته اند.

اکنون با در نظر داشتن این نکته، بایستی این مطلب را هم بدانیم که " ثابت بن اسلم " 86 سال عمر کرده است.

وهو ابْن ست وثمانین سنة .....

التاریخ الکبیر،ج2،ص159 ط دائرة المعارف العثمانیة

مَاتَ سنة سبع وَعشْرین وَمِائَة وَهُوَ بْن سِتّ وَثَمَانِینَ سنة .....

الثقات لابن حبان،ج4،ص89 ط دائرة المعارف العثمانیة بحیدر آباد الدکن الهند

ومات سنة سبع وعشرین ومائة وهو بن ست وثمانین سنة .....

مشاهیر علماء الأمصار وأعلام فقهاء الأقطار،ص145 ط دار الوفاء

مَاتَ 123 وَیُقَال سنة 127 وَهُوَ ابْن سِتّ وَثَمَانِینَ سنة .....

الهدایة والإرشاد فی معرفة أهل الثقة والسداد،ص130 ط دار المعرفة

عاش ستا وثمانین سنة .....

الکاشف فی معرفة من له روایة فی الکتب الستة،ج1،ص281 ط دار القبلة للثقافة الإسلامیة - مؤسسة علوم القرآن

وَعَنْ مُحَمَّدِ بنِ ثَابِتٍ، قَالَ: مَاتَ ثَابِتٌ سَنَةَ سَبْعٍ وَعِشْرِیْنَ وَمائَةٍ، وَهُوَ ابْنُ سِتٍّ وَثَمَانِیْنَ سَنَةً .....

سیر أعلام النبلاء،ج5،ص220 ط مؤسسة الرسالة

وقال ابن علیة: مات سنة سبع وعشرین ومائة، وکذا قال یحیى القطان، وزاد: وله ست وثمانون سنة.

میزان الاعتدال فی نقد الرجال،ج1،ص362 ط دار المعرفة

توفی سنة بضع وعشرین ومائة، وله ست وثمانون سنة .....

المعجم الصغیر لرواة الإمام ابن جریر الطبری،ج1،ص81 ط الدار الأثریة، الأردن - دار ابن عفان، القاهرة

تا این جا مشخص شد که " ثابت بن اسلم " ، 86 سال عمر کرده است.

نکته ی دیگر آن که ابو سعید العلائی (از علمای اهل سنت) احتمال لقاء بین " ثابت " و " عبد الله بن مغفل " را رد نمی کند و توقف می کند و این بدان معناست که احتمال دیدار صحابه برای " ثابت البنانی " وجود دارد.

ثابت بن أسلم البنانی أحد الأئمة قال أبو حاتم سمع أناسا وابن عمرو وروى الحسین بن واقد عن ثابت عن عبد الله بن مغفل فلا ندری لقیه أم لا .....

جامع التحصیل فی أحکام المراسیل،ص151 ط عالم الکتب

اما وقتی به کتاب " التاریخ الکبیر " بخاری مراجعه می کنیم در می یابیم که " ثابت البنانی " ، " عبد الله بن مغفل " را درک کرده و از او سماع حدیث داشته است.

وَقَالَ علی بْن الْحُسَیْن عَنْ أَبِیه عَنْ ثابت: حَدَّثَنِی عَبْد اللَّه بْن مغفل .....

التاریخ الکبیر للبخاری،ج2،ص159 ط دائرة المعارف العثمانیة

[عبد الله بن مغفل (صحابی) ، وفات : 59 هــ یا 60 هــ ]

بنا بر این با توجه به تحدیث ثابت از عبد الله بن مغفل، ثابت می بایستی در سال 59 یا 60 هجری در سن لازم برای نقل حدیث بوده باشد.

همچنین با بررسی بیشتر در می یابیم که وی مدت 40 سال مصاحب انس بن مالک (صحابی) بوده است !

وَقَالَ: صحبت أنسا أربعین سنة ما رأیت أعبد منه .....

التاریخ الکبیر للبخاری،ج2،ص159 ط دائرة المعارف العثمانیة

وَصَحب أنسا أَرْبَعِینَ سنة .....

الثقات لإبن حبان،ج4،ص89 ط دائرة المعارف العثمانیة بحیدر آباد الدکن الهند

ممن صحب أنس بن مالک أربعین سنة .....

مشاهیر علماء الأمصار وأعلام فقهاء الأقطار،ص145 ط دار الوفاء

وَقَالَ البُخَارِیّ قَالَ عَلیّ بن الْحُسَیْن عَن أَبِیه عَن ثَابت حَدثنِی عبد الله بن مُغفل فِی الْحُدَیْبِیَة وَقَالَ صَحِبت أنسا أَرْبَعِینَ سنة مَا رَأَیْت أعبد مِنْهُ .....

التعدیل والتجریح , لمن خرج له البخاری فی الجامع الصحیح،ج1،ص445 ط دار اللواء

صَحِبَ أَنَسًا رَضِیَ اللَّهُ عَنْهُ أَرْبَعِینَ سَنَةً .....

سیر السلف الصالحین لإسماعیل بن محمد الأصبهانی،ص715 ط دار الرایة

قَالَ عَلِیُّ بنُ الحُسَیْنِ بنِ وَاقِدٍ، عَنْ أَبِیْهِ، عَنْ ثَابِتٍ : حَدَّثَنِی عَبْدُ اللهِ بنُ مُغَفَّلٍ فِی شَأْنِ الحُدَیْبِیَةِ، وَصَحِبْتُ أَنَسَ بنَ مَالِکٍ أَرْبَعِیْنَ سَنَةً مَا رَأَیْتُ أَعَبْدَ مِنْهُ.

سیر أعلام النبلاء،ج5،ص220 ط موسسة الرسالة

[أنس بن مالک ؛ وفات : 92 هــ یا 93 هــ]

با توجه به این که " ثابت البنانی " 40 سال مصاحب " أنس بن مالک " بوده و انس بن مالک در سال 92 یا 93 هجری از دنیا رفته، " ثابت البنانی " در سال 52 یا 53 هجری حداقل در سن بلوغ بوده چرا که مصاحبت را برای نوزاد به کار نمی برند و این بدان معناست که اگر " ثابت البنانی " در آن موقع 15 ساله باشد متولد سال 37 یا 38 هجری خواهد بود که در این حالت اگر 86 سال عمر وی را در نظر بگیریم، " ثابت بن اسلم " متوفی سال 123 یا 124 خواهد بود که مطابق اقوال علمای اهل سنت و سال های محدوده ی وفات او نیز می باشد.

همچنین ابن ابی حاتم نقل می کند که " ثابت البنانی "، از " انس " (صحابی) و " عبد الله بن عمر " (صحابی) حدیث شنیده است.

سَمِعْتُ أَبِی یَقُولُ ثَابِتٌ الْبُنَانِیُّ سَمِعَ مِنْ أَنَسٍ وَابْنِ عُمَرَ .....

المراسیل لإبن أبی حاتم،ص22 ط مؤسسة الرسالة

[عبد الله بن عمر؛ وفات : 105 هــ]

و برخی از محققین مخالفین نیز تصریح کرده اند که " ثابت البنانی " گروهی از صحابه را درک کرده است.

(1) هُوَ ثابت بن أسلم البنانی - وبنانة بطن من العرب - أبو مُحَمَّد البصری: ثقة کَانَ من أعبد أهل البصرة، أدرک عدداً من الصَّحَابَة ولازم أنس بن مالک وأکثر عنه .....

أثر اختلاف الأسانید والمتون فی اختلاف الفقهاء،ص50 ط دار الکتب العلمیة

هلال بن أمیة (صحابی) نیز از اصحاب بدر می باشد (به کتب تراجم صحابه همچون الاصابة و اسد الغابة و الاستیعاب و ... مراجعه کنید) و آخرین صحابی بدری کعب بن عمرو می باشد (به کتاب فتح المغیث مراجعه کنید) که در سال 55 هجری از دنیا رفت.

بنا بر تمام مطالبی که در بالا گفته شد، امکان لقاء بین " ثابت البنانی " و " هلال بن أمیة" امری است قطعی و اجتناب ناپذیر و همین برای اثبات اتصال سند روایت کافی است. (اکثریت علمای متقدم مخالفین از جمله مسلم نیشابوری همین شرط – یعنی امکان لقاء – را برای اتصال سند کافی می دانند) [1]

[1]

ومنهم من اکتفى بمجرد إمکان اللقاء فی الزمن وهذا مذهب مسلم وقد أطنب فی الرد على الأولى فی مقدمة کتاب.

الاقتراح فی بیان الاصطلاح،ج1،ص:19،اسم المؤلف:  تقی الدین ابن دقیق العید الوفاة: 702 ، دار النشر : دار الکتب العلمیة - بیروت - 1406 – 1986

ثم قال (لم یثبت سماعه ابن مسعود) قلت قدمنا ان مسلما انکر فی ثبوت الاتصال اشتراط السماع وادعى اتفاق اهل العلم على انه یکفى امکان اللقاء والسماع.

الجوهر النقی ،ج1،ص:110،اسم المؤلف:  علاء الدین علی بن عثمان ، الشهیر بابن الترکمانی (المتوفى : 750هـ) الوفاة: 750

والقول الرابع إنه یکتفی بمجرد إمکان اللقاء دون ثبوت أصله فمتى کان الراوی بریئا من تهمة التدلیس وکان لقاؤه لمن روى عنه بالعنعنة ممکنا من حیث السن والبلد کان الحدیث متصلا وإن لم یأت أنهما اجتمعا قط وهذا قول الإمام مسلم والحاکم أبی عبد الله والقاضی أبی بکر بن الباقلانی والإمام أبی بکر الصیرفی من أصحابنا وقد جعله مسلم رحمه الله قول کافة أهل الحدیث وإن القول باشتراط ثبوت اللقاء قول مخترع بل لم یسبق قائله إلیه وبالغ فی رده وطول فی الاحتجاج لذلک فی مقدمة صحیحه.

جامع التحصیل فی أحکام المراسیل ،ج1،ص:117،اسم المؤلف:  أبو سعید بن خلیل بن کیکلدی أبو سعید العلائی الوفاة: 761 ، دار النشر : عالم الکتب - بیروت - 1407 - 1986 ، الطبعة : الثانیة ، تحقیق : حمدی عبدالمجید السلفی