حقانیت شیعه و رد شبهات

عائشة چگونه با یتیمان رفتار می کرد ؟ (عائشة و کتک زدن یتیمان)

یکی از مسائلی که در دین مبین اسلام تاکید زیادی بر آن شده ، رفتار مبتنی بر رأفت و عطوفت با یتیمان به خصوص کودکان یتیم می باشد و در این زمینه آیات و روایات متعددی نیز وارد شده است.مطلبی که در این بین جلب توجه می کند، رفتار خشونت آمیز و تند و غیر انسانی جناب عائشة با یتیمان است که در مخالفت صد در صدی با قرآن کریم و سنت قطعی می باشد.

عَنْ شُمَیْسَةَ الْعَتَکِیَّةِ قَالَتْ: ذُکر أَدَبُ الْیَتِیمِ عِنْدَ عَائِشَةَ رَضِیَ اللَّهُ عَنْهَا، فَقَالَتْ: إِنِّی لِأَضْرِبُ الْیَتِیمَ حَتَّى یَنْبَسِطَ.

صحیح الأدب المفرد،ص76،ر 105/142 ط مکتبة الدلیل  (تعلیق الألبانی : صحیح الإسناد)

الأدب المفرد ت علی عبد الباسط مزید،ص73و74،ر142 ط مکتبة الخانجی  (تعلیق المحقق : إسناده صحیح)

البر والصلة للمروزی،ص109،ر209 ط دار الوطن  (تعلیق المحقق : إسناده حسن)

سلسلة الأحادیث الصحیحة،ج7،ص623و624 ط مکتبة المعارف

مصنف ابن أبی شیبة،ج13،ص576،ر27222 ط شرکة دار القبلة

السنن الکبری للبیهقی،ج6،ص466،ر12674 ط دار الکتب العلمیة

شمیسة می گوید ادب کردن و تربیت یتیم در نزد عائشة ذکر شد و عائشة گفت : من یتیم را می زنم تا این که روی زمین پهن شود. (دراز شود)

حدیث فوق صحیح است و البانی و علی عبد الباسط مزید (از محققین الازهر) آن را تصحیح کرده اند و دکتر محمد سعید محمد حسن بخاری نیز آن را تحسین کرده است.

لا حول ولا قوة الا بالله ! این است تعامل عائشة با یتیمان ! کدام انسان عادی به خود اجازه می دهد تا با کودک به خصوص کودک یتیم اینگونه رفتار کند ؟!

جالب است که عائشة می گوید من آن قدر یتیم را می زنم " حتی ینبسط "  ! مقصود دقیق از این عبارت را از لسان علمای مخالفین برای شما نقل می کنیم.

دکتر " محمد سعید محمد حسن بخاری " محقق کتاب " البر والصلة للمروزی " در توضیح این عبارت می نویسد :

والمعنی هنا : أنها تضربه حتى یفترش الأرض، کالبساط من شدة الضرب. والله أعلم.

البر والصلة للمروزی،ص109 ط دار الوطن

و معنی عبارت در این جا این است که : عائشة یتیم را { به قدری } می زند تا این که از شدت زدن ، مانند گلیم و حصیر ( و هر چیز گستردنی) بر زمین پهن می شود (نقش بر زمین می شود). { به زبان عامیانه می توانیم بگوییم یعنی عائشة یتیم را آن قدر می زند تا از شدت ضربات مانند فرش روی زمین پهن شده و به زمین می چسبد ! }

ابن منظور در توضیح این عبارت می نویسد :

وَفِی حَدِیثِ عَائِشَةَ، رَضِیَ اللَّهُ عَنْهَا: کَانَتْ تَضْرِب الیَتیم یَکُونُ فِی حَجْرِها حَتَّى یُسْبِطَ أَی یَمتدّ عَلَى وَجْهِ الأَرض سَاقِطًا. یُقَالُ: أَسْبَطَ عَلَى الأَرض إِذا وَقَعَ عَلَیْهَا مُمْتَدًّا مِنْ ضَرْبٍ أَو مرَض.

لسان العرب،ج7،ص311 ط دار صادر

و در حدیث عائشة است که او یتیمی را که در حجره اش بود می زد تا این که " یسبط " یعنی دراز به دراز بر زمین می افتاد.گفته می شود " أسبط على الأرض " هنگامی که شخص به صورت دراز به دراز در اثر کتک خوردن یا بیماری بر زمین می افتد.

ملاحظه می کنید که بر مبنای بررسی دقیق لغوی ، عائشة با چنان شدتی یتیمی را که در حجره اش بوده کتک می زده تا این که آن یتیم بیچاره دراز به دراز نقش بر زمین می شده است !

مخالفت قطعی عائشة با قرآن کریم در برخورد خشونت آمیز با یتیم :

خداوند در قرآن کریم می فرماید :

فَأَمَّا الْیَتِیمَ فَلَا تَقْهَرْ (9)

سوره ی ضحی،آیه ی 9

پس تو هم یتیم را هرگز میازار.

أَرَأَیْتَ الَّذِی یُکَذِّبُ بِالدِّینِ (1) فَذَلِکَ الَّذِی یَدُعُّ الْیَتِیمَ (2)

سوره ی ماعون،آیات 1و2

آیا دیدى آن کس را که روز جزا را انکار مى‏کرد؟ (1) این همان شخص (بى رحم) است که یتیم را (از در خود) به قهر مى‏ راند. (2)

جالب آن که ابن کثیر در تفسیر این آیه می نویسد :

أَیْ: هُوَ الَّذِی یَقْهَرُ الْیَتِیمَ وَیَظْلِمُهُ حَقَّهُ، وَلَا یُطْعِمُهُ وَلَا یُحْسِنُ إِلَیْهِ .....

تفسیر ابن کثیر،ج8،ص493 ط دار طیبة

یعنی همان کسی که یتیم را می راند و در حقش طلم می کند و به او غذا نمی دهد و به او خوبی نمی کند .....

همچنین وبسایت اسلام وب اذیت یتیمان را گناهی زشت و از صفات کفار می داند و می نویسد :

أما إیذاء الیتیم، فهو معصیة شنیعة تدل على قسوة قلب صاحبها وخلو قلبه من الشفقة والرحمة .....

اما اذیت کردن یتیم معصیتی شنیع است که بر قساوت قلب صاحبش و خالی بودن دلش از شفقت و رحمت دلالت می کند .....

کما أن إیذاء الیتیم من صفات الکافرین أصحاب القلوب القاسیة .....

همانطور که اذیت کردن یتیم از صفات کافران ، افراد سنگدل، می باشد .....

http://fatwa.islamweb.net/fatwa/index.php?page=showfatwa&Option=FatwaId&Id=44903

همانطور که ملاحظه می کنید، این عمل خشونت آمیز عائشة مخالفتی است صریح و واضح با قرآن کریم.

مخالفت قطعی عائشة با حدیثی که خودش آن را از پیامبر (ص) نقل کرده است ! :

نکته ی عجیب دیگر آن است که عائشة در موضوع زدن دیگران (کتک زدن) با حدیثی که خودش آن را از پیامبر (ص) نقل کرده ، مخالفتی شدید کرده است و بر خلاف سیره ی پیامبر (ص) به کتک زدن یتیم آن هم نه به شکل عادی پرداخته است !

عَنْ عَائِشَةَ، قَالَتْ: مَا ضَرَبَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ شَیْئًا قَطُّ بِیَدِهِ، وَلَا امْرَأَةً، وَلَا خَادِمًا، إِلَّا أَنْ یُجَاهِدَ فِی سَبِیلِ اللهِ .....

صحیح مسلم،کتاب الفضائل،باب مُبَاعَدَتِهِ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ لِلْآثَامِ وَاخْتِیَارِهِ مِنَ الْمُبَاحِ (ج4،ص1814،ر2328 ط دار احیاء التراث العربی)

عائشة می گوید که رسول الله (ص) هرگز نه چیزی را با دستانش زد و نه زنی را زد و نه خدمتکاری را زد مگر هنگامی که در راه خدا جهاد می کرد .....

مطابق این روایت که خود عائشة آن را نقل کرده ، جناب عائشة با سیره ی قطعی پیامبر مخالفت کرده است.

مخالفت عائشة با سنت قطعی پیامبر ! :

مطلب دیگر، مخالفت عائشة با سنت قطعی پیامبر ( و دین مبین اسلام) در زمینه ی برخورد و تعامل با یتیمان می باشد.پیامبر (ص) همواره به تعامل نیکو و مبتنی بر مهربانی و اکرام با یتیمان تاکید کرده اند و از برخورد نامناسب با آنان نهی کرده اند.

[حسن لغیره] وعن أبی الدرداء رضی الله عنه قال : أتى النبیَّ - صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ - رجلٌ یشکو قَسوةَ قلبِهِ. قال : أتُحِبُّ أنْ یلینَ قلبُک، وتُدرِکَ حاجتَک؟ ارْحَمِ الیتیمَ، وامسَحْ رأْسه، وأطْعِمْهُ مِنْ طَعامِک؛ یَلِنْ قلبُکْ، وتُدرِکْ حاجتَک.

صَحِیحُ التَّرْغِیب وَالتَّرْهِیب،ج2،ص676،ر2544 ط مکتَبة المَعارف لِلنَشْرِ والتوزیْع

ابو الدرداء می گوید مردی پیش پیامبر آمد در حالی که از قساوت قلب شکایت می کرد و پیامبر گفت : ایا دوست داری که دلت نرم شود و به حاجتت برسی ؟ به یتیم رحم کن و بر سرش دست بکش و به او از غذایت غذا بده که دلت نرم می شود و به حاجتت می رسی.

ملاحظه می فرمایید که عائشة بر خلاف سنت قطعی، نه تنها به آن یتیم رحم نکرده که او را شدیدا کتک زده است !

توجیهات باطل مخالفین برای دفاع از عائشة و پاسخ به آن :

مخالفین برای توجیه عمل خشونت آمیز عائشة می گویند مطابق قوانین فقهی و شرعی ، زدن یتیم و کودکان اشکالی ندارد و در این زمینه به احادیث و اقوالی از کتب شیعه و مخالفین شیعه استناد می کنند.به عنوان نمونه به این حدیث از کافی شریف استناد می کنند :

مُحَمَّدُ بْنُ یَحْیَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ یَحْیَى عَنْ غِیَاثِ بْنِ إِبْرَاهِیمَ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قَالَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ ع أَدِّبِ الْیَتِیمَ بِمَا تُؤَدِّبُ مِنْهُ وَلَدَکَ وَ اضْرِبْهُ مِمَّا تَضْرِبُ مِنْهُ وَلَدَک‏.

الکافی،ج6،ص48،ح8 ط الاسلامیة

امام صادق (ع) می فرمایند که امیر المومنین فرمودند : یتیم را با همان شیوه ای که فرزندت را تربیت می کنی ادب کن و او را با همان شیوه و چیزی که فرزندت را می زنی بزن.

مخالفین شیعه با خوشحالی و سرور وصف ناپذیر (!!!) به این حدیث استناد می کنند تا عمل شنیع و خشونت آمیز عائشة را توجیه کنند غافل از آن که مانند همیشه استدلالشان باطل و مردود است.

اما بطلان این استدلال از وجوه مختلف :

جواز تنبیه بدنی کودکان (و یتیمان) امری اجماعی و بلاخلاف در بین مسلمین است و در کتب فقهی نیز در مورد آن به تفصیل بحث شده و ما نیز به هیچ وجه منکر آن نیستیم اما نکته ی اساسی و مهم که مخالفین در مورد آن تدلیس کرده اند و به آن هیچ اشاره ای نکرده اند، حدود و آداب و شرائط زدن فرزندان و به تبع آن کودک یتیم در فقه اسلامی است ! این مساله چیزی است که وقتی مطرح شود ( و ما مصر به مطرح کردن آن هستیم و از این بابت از مخالفین به جهت مطرح کردن این روایت تشکر می کنیم) مخالفت قطعی عائشة با مسلمات فقه اسلامی بیش از پیش روشن می شود.
اما اشاره ای مختصر به حدود و قوانین و شروط زدن فرزندان و کودکان یتیم مطابق فقه و قوانین مترقی دین مبین اسلام :

قبل از مطرح کردن عناوین اسلامی، بایستی به این مطلب اشاره کنیم که مطابق روایت اصول کافی ، حد و کیفیت شرعی زدن کودک یتیم ( که در روایات ما فقط و فقط جواز آن صادر شده و هیچ تشویقی هم به آن نشده و بلکه بالعکس ائمه تا جایی که ممکن باشد از آن نهی کرده اند و این مطلب را در ادامه مشاهده خواهید نمود) همان حدود و کیفیت زدن فرزندان است.

اولا : زدن فرزندان و به تبع آن زدن کودک یتیم، از مسائلی است که تمامی مسلمین (شیعه و سنی) حتی الامکان و تا جایی که مقدور باشد از آن نهی کرده و آن را آخرین مرحله ی تربیتی دانسته و در هنگام ناچاری جواز (دقت کنید جواز و نه تشویق) آن صادر شده است.
اما رضا (ع) می فرمایند :

وَ قَالَ بَعْضُهُمْ شَکَوْتُ إِلَى أَبِی الْحَسَنِ مُوسَى ع ابْناً لِی فَقَالَ لَا تَضْرِبْهُ وَ اهْجُرْهُ وَ لَا تُطِل‏.

بحار الأنوار،ج101،ص99 ط دار احیاء التراث العربی

و برخی از آنان گفته اند به امام رضا (ع) از پسرم شکوه کردم و امام رضا (ع) فرمودند او را نزن بلکه از او دوری کن و این دوری را طولانی مکن.

ملاحظه می کنید که طبق مبانی مکتب اهل بیت، حتی الامکان از زدن نهی شده و به قهر کردن با کودک آن هم برای مدت کوتاه توصیه شده است.
ملاحظه می فرمایید که اصل بر عدم تنبیه بدنی است و مشابه این اصل را مخالفین نیز نقل کرده اند :

ولا ینبغی للأب أن یضرب ولده لمجرد وقوع المخالفة منه، وإنما یلجأ إلى الضرب بعد أن یستنفذ أسالیب التربیة الأخرى، فالأصل فی معاملة الأولاد اللین والرحمة والرفق بهم .....

الفِقهُ المیَسَّر،ج11،ص155 ط مَدَارُ الوَطن للنَّشر

و برای پدر، شایسته نیست که فرزندش را به مجرد مخالفت بزند بلکه بعد از این که اسلوب های دیگر تربیت به پایان رسید به زدن تمسک می کند.پس اصل در تعامل با فرزندان، نرم خویی و مهربانی و مدارای با آنان می باشد .....

همچنین محمد المختار الشنقیطی وهابی می گوید :

ولکن لا یکون الضرب إلا بعد التوجیه .....

http://audio.islamweb.net/audio/Fulltxt.php?audioid=126929

اما زدن واقع نمی شود مگر پس از توجیه .....

یعنی شما ابتدا بایستی فرزند را توجیه کنید و اگر اثر نکرد در مرحله ی پایانی حق تنبیه بدنی دارید.
اکنون که دانستیم جواز تنبیه بدنی به چه معناست، به عمل عائشة مراجعه می کنیم تا ببینیم آیا تمسک به جواز، عمل عائشة را توجیه می کند یا خیر ؟! عائشة صراحتا در پاسخ به نحوه ی تادیب یتیم مستقیما به سراغ تنبیه بدنی آن هم از نوع شدید که یتیم را زمین گیر کند !!! رفته و اصلا سخنی از مهربانی و رفق و مدارا و قرار گرفتن تنبیه بدنی در آخرین مراحل به میان نیاورده است !!! یعنی سیره ی عائشة این بوده که بهترین شیوه ی تربیتی یتیم را کتک زدن او تا حد زمین گیر شدنش می دانسته است و قول خود عائشة گواه بر این مطلب است.
پس ملاحظه می کنید که یکی از وجوه بطلان استدلال مخالفین شیعه به برخی از احادیث متفق علیه بین شیعه و مخالفین شیعه مبنی بر جواز تنبیه بدنی، عدم تطابق سیره ی عائشة با آن چیزی است که در احادیث و فتاوای فقهاء مسلمین آمده است.

ثانیا : وجه دوم که از وجه اول مهم تر است، حدود و کیفیت تنبیه بدنی مطابق روایات و احادیث است که با تبیین آن، گناه بزرگ عائشة در تعامل خشونت آمیزش با یتیمان به طریق اولی ثابت می گردد و چه بسا مخالفین را از استدلال به حدیث اصول کافی و مانند آن پشیمان نیز بکند !
مطابق فقه امامیة، زدن و تنبیه بدنی شرائط و حدود خاص خود را دارا می باشد که بر اساس روایات و اخبار وارده استنباط می شود و خروج از آن به منزله ی ارتکاب عمل حرام بوده و مستلزم پرداخت دیه به فرد خسارت دیده می شود.در این بین به برخی از حدود تنبیه بدنی طبق آراء فقهاء اشاره می کنیم.

ابتدا اشاره به چند فتوا از آیت الله العظمی خوئی رحمة الله علیه :

(863) ما هو الملاک فی ضرب الأولاد لتأدیبهم إن اقتصر على ذلک مرةً أو مرتین حتى یتجنبوا المکروهات إن کان النصح یکلف مشقةً؟
باسمه تعالی : لا یجوز الضرب وانّما یتعیّن النصح نعم إذا لم ینفع النصح وکان ما یرتکبه الطفل من القبائح الشرعیة فیجوز الضرب ویجب أن یقتصر فیه على ما یحتمل فیه التأدیب ، والله العالم.

صراط النجاة،ج5،ص265

(863) ملاک در زدن فرزندان برای ادب کردن آنان در صورتی که تربیتشان متوقف بر زدن برای یک مرتبه یا دو مرتبه باشد تا از مکروهات و کارهای بد دوری کنند چیست آن هم در شرایطی که نصیحت کردن مستوجب مشقت باشد ؟
باسمه تعالی : زدن جایز نیست و بایستی نصیحت صورت بگیرد بله اگر نصیحت سودی نداشت و کاری که بچه مرتکب آن می شود از قبائح شرعی باشد زدن جائز است و واجب است که در زدن به حدی که موجب تادیبش می شود بسنده کند والله العالم.

(1536) هل یجوز تأدیب الطفل بالضرب ؟ وما هی حدود ذلک ؟
باسمه تعالى : : لا یزید فی تأدیبه على ست ضربات خفیفة ، والله العالم.

صراط النجاة،ج6،ص430

(1563) آیا ادب کردن بچه با زدن جائز است ؟ حدود آن چیست ؟
باسمه تعالی : در تادیب او با زدن نباید از زدن شش ضربه ی خفیف تجاوز کند والله العالم.

منظور از ضربات خفیف، صرفا مفهوم " خفیف " در لفظ عام نیست و مشمول حدود فقهی و شرعی می باشد که آیت الله العظمی سیستانی (حفظه الله) در برخی از فتاوای خویش این حدود شرعی را به شکل دقیق تبیین کرده اند.

السؤال: هل یجوز ضرب الطفل؟
الجواب: لا یجوز لغیر ولی الطفل أو المأذون من قبله أن یضرب الطفل لتأدیبه إذا ارتکب فعلاً محرماً أو سبَّب أذى للآخرین ، ویجوز للولی وللمأذوِن من قبله أن یضرب الطفل للتأدیب ضربا خفیفا غیر مبرح لا یؤدی الى إحمرار جلد الطفل ، بشرط أن لا یتجاوز ثلاث ضربات ، وذلک فیما إذا توقف التأدیب علیه .....

http://www.sistani.org/arabic/qa/0584

سوال : آیا زدن بچه جائز است؟
پاسخ : تنها ولی طفل یا فرد ماذون از جانب ولی طفل جائز است که بچه را برای ادب کردن هنگامی که کار حرامی انجام داده باشد یا موجب اذیت دیگران شده باشد بزنند و جائز است که به طفل ضربه ی خفیفی که موجب آزردگی و آزار و سرخ شدن پوست بدن بچه نشود بزنند به شرط آن که از سه ضربه تجاوز نکند و این در صورتی جائز است که ادب کردن بچه متوقف بر زدن باشد .....

السؤال: هل یجوز ضر ب الأولاد ؟
الجواب: یجوز مع التأدیب مالم یوجب الاحمرار و الاسوداد.

http://www.sistani.org/arabic/qa/0584

سوال : آیا زدن فرزندان جائز است ؟
پاسخ : به قصد ادب کردن به شرطی که موجب سرخ شدن و سیاه شدن بدن نشود جائز است.

السؤال: هل یجوز الضرب؟ وان کان ما هی الحدود المسموح بها؟
الجواب: لا یجوز بالنسبة للبالغین مطلقاً على الاحوط ویجوز لغیرهم اذا توقف التأدیب علیه باذن الولی الشرعی بشرط ان لا یوجب احمراراً والا وجبت الدیة ومع ذلک فالاحوط وجوباً أن لا یتجاوز ثلاث ضربات خفیفة.

http://www.sistani.org/arabic/qa/0584/page/2

سوال : آیا تنبیه بدنی جائز است؟ و اگر جائز است حدود جائز آن چیست ؟
پاسخ : تنبیه بدنی بالغین بنا بر احتیاط مطلقا جائز نیست و برای غیر بالغین با اذن ولی شرعی هنگامی که ادب کردن آنان متوقف بر زدن باشد به شرطی که موجب سرخ شدن نشود جائز است والا پرداخت دیه واجب می گردد و با این حال بنا بر احتیاط واجب نباید از سه ضربه ی خفیف تجاوز کند.

 
این استفتائات و پاسخی که آیت الله العظمی سیستانی ایراد کرده اند، شروط دقیق و مشخص فقه امامیه در زدن فرزند ( و به تبع آن یتیم) را مشخص کرده که به این ترتیب می باشد :

1) فقط ولی طفل یا کسی که از جانب ولی او ماذون است حق تنبیه بدنی او را دارند.
2) تنبیه بدنی فقط در حالتی جائز است که راهی به جز زدن برای تربیت کردن و ادب کردن نباشد و اگر با نصیحت کردن و مانند آن می توان از تنبیه بدنی صرف نظر کرد، واجب است که این کار صورت گیرد.
3) زدن فرد بالغ جائز نیست.
4) حدود و کیفیت زدن به این شکل است که فقط می توان سه ضربه (طبق نظر برخی از فقهاء شش ضربه و طبق نظر برخی دیگر حداکثر ده ضربه) به بچه زد که این ضربات نباید موجب آزار کودک (کودک آزاری) و تغییر رنگ پوست بدن او (سرخ شدن و کبود شدن و مانند آن) بشوند که اگر این گونه شد، عمل حرام صورت گرفته و پرداخت دیه واجب می گردد و ولی طفل یا شخص ماذون باید آن دیه را نگه دارند تا بعدا به طفل بپردازند.

نکته ی جالب آن که در فقه مخالفین شیعه نیز در مورد شروط زدن و تنبیه بدنی ، شرایط مشابهی وجود دارد که به اختصار به برخی از آن ها اشاره می کنیم :

فکذلک لا یجوز الضّرب المبرح ولا کسر العظیم أو تشویه الوجه .....

مُوْسُوعَة القَواعِدُ الفِقْهِیَّة،ج8،ص1020 ط مؤسسة الرسالة

همچنین ضربه ی موجب آزردگی و شکستن استخوان یا آسیب دیدن صورت جائز نیست .....

فإن ضرب الأطفال للتأدیب جائز إذا کانوا یعقلون ویفهمون معنى الضرب ویفید فی أدبهم. ولکن الأولى أن لا یلجأ للضرب إلا بعد استنفاد جمیع الوسائل الأخرى. کما یتعین أن لا یتجاوز عشر ضربات. وإن أمکن الاستغناء بأقل فعلیه أن لا یتجاوز قدر الحاجة.

http://fatwa.islamweb.net/fatwa/index.php?page=showfatwa&Option=FatwaId&Id=53765

اگر بچه ها را برای ادب کردن بزند جائز است در صورتی که بچه ها قدرت تعقل داشته باشند و معنی زدن را بفهمند و در ادب شدن آنان فائده داشته باشد اما اولی آن است که بعد از استفاده از آن که از تمامی وسائل دیگر استفاده کرد به زدن رو بیاورد و همانطور که مشخص است نباید از ده ضربه تجاوز کند و اگر کمتر از آن ممکن بود به همان مقدار بسنده کند و از مقدار نیاز تجاوز نکند.

وینبغی للأب أو الأم عند ضرب الأولاد مراعاة الأمور الآتیة : أولاً: أن لا یضرب الوجه، لقوله صلى الله علیه وسلم: إذا ضرب أحدکم فلیجتنب الوجه، ولا یقل: قبح الله وجهک. رواه أحمد، وهو فی الصحیحین بألفاظ أخرى. ثانیاً: أن لا یضرب فی مکان مهلک أو متلف کالرأس والمذاکیر، والبطن، أو ما شابه ذلک. ثالثاً: أن لا یؤدب وهو غضبان، لأن الغضب قد یخرج صاحبه عن السیطرة على نفسه، فمن ضرب أولاده لتأدیبهم ملتزماً بالضوابط المذکورة، فلا إثم علیه.

http://www.islamweb.net/ramadan/index.php?page=ShowFatwa&lang=A&Id=112348&Option=FatwaId

و برای پدر و مادر شایسته است که در هنگام زدن فرزندان این امور را مراعات کنند : اولا : صورت را نزنند به دلیل قول پیامبر که " إذا ضرب أحدکم فلیجتنب الوجه، ولا یقل: قبح الله وجهک " و احمد بن حنبل آن را نقل کرده و در صحیحین با الفاظ دیگر موجود است. ثانیا : به مکانی که مهلک و موجب تلف شدن است مانند سر و محل آلت جنسی و شکم و مانند آن ضربه نزنند. ثالثا : در حالی که خشمگین است فرزند را با زدن ادب نکند چرا که غضب صاحبش را از تسلز بر نفسش خارج می کند پس اگر کسی فرزندانش را با ضوابطی که ذکر شد بزند گناهی بر او نیست.

ویکون ضربا خفیفاً لا یشین جارحة ولا یجرح ولا یکسر .....

http://consult.islamweb.net/ramadan/index.php?page=ShowFatwa&lang=A&Id=71884&Option=FatwaId

و ضربه ای خفیف باشد که به بدن آسیب نمی رساند و موجب زخم و جراحت و شکستن نمی شود .....

ولا یجوز ضرب الطفل ضرباً مؤذیاً، وإن کان لا بد من اللجوء إلى الضرب فلیکن ضرب تأدیب غیر مبرح لا ضرب تشف وغیظ .....

http://fatwa.islamweb.net/fatwa/index.php?page=showfatwa&Option=FatwaId&Id=102763

و زدن طفل به صورتی که موجب آزار او بشود (کودک آزاری) جائز نیست و اگر ناچار از زدن بودند زدن باید برای تادیب و به دور از ایجاد آزار باشد و نباید موجب ناتوانی و غیظ می گردد .....

وننبه إلى أن ضرب الأطفال قبل سن التمییز لا ینفعهم بل یضرهم .....

http://fatwa.islamweb.net/fatwa/index.php?page=showfatwa&Option=FatwaId&Id=66319

و توجه شما را به این نکته جلب می کنیم که زدن بچه ها قبل از سن تمییز به آن ها سودی نمی رساند بلکه به ضرر آنان می باشد .....

تأدیب الطفل بالضرب جائز بضوابط وهی أن یکون الطفل ممیزاً، وألا یزید الضرب على عشر، وألا یکون على الوجه، ولا فی مکان یؤدی للتلف، ولیس فی وقت غضب.

http://fatwa.islamweb.net/fatwa/index.php?page=showfatwa&Option=FatwaId&Id=98417

ادب کردن بچه با زدن با ضوابطی جائز است و آن این است که بچه ممیز باشد و از ده ضربه بیشتر نشود و به صورت ضربه وارد نشود و به مکانی که موجب تلف شدن می شود ضربه وارد نشود و در وقت غضب نباشد.

این موارد نیز نمونه هایی از ضوابط و شروط زدن در فقه مخالفین شیعه بود که حاوی این موارد است :

1) بچه بایستی ممیز باشد و قدرت تشخیص داشته باشد که در غیر این صورت نه تنها به سود بچه نیست بلکه به ضرر او خواهد بود.
2) موجب کودک آزاری و آسیب دیدن بدن کودک و شکستگی و جراحت نشود.همچنین به صورت او یا نقاط حساس بدن ضربه ای وارد نشود
3) فقط به قصد ادب کردن باشد و آن هم به شرطی که تمامی طرق ممکن قبل از آن انجام شده باشد.
4) ضرباتی که به بچه وارد می شود خفیف باشد و از ده ضربه بیشتر نشود و اگر با کمتر از ده ضربه هدف محقق می شود بیشتر از آن ضربه ای وارد نشود.
5) در هنگام غضب نباید کودک تنبیه بدنی شود.

اکنون تمامی شروط مطرح شده در فقه امامیة و فقه مخالفین شیعه را در نظر می گیریم و آن را بر عمل و سیره ی عائشة در تعامل و رفتارش با یتیمان تطبیق می دهیم.نتیجه چیست ؟!
طبق سیره ی عائشة، نه تنها او عمل زدن یتیم را در مرحله ی آخر قرار نداده و کتک زدن را جزو اصول تربیتی یتیم می داند، بلکه یتیم را به قدری می زند تا از شدت ضربات نقش زمین شده و همچون گلیم و فرش ، روی زمین پهن می شود !!! (به نص واضح روایت و طبق قول عائشة) جالب آن که محقق کتاب " البر والصلة للمروزی " نیز به شدت ضرباتی که عائشة به یتیمان وارد می کرده اشاره کرده بود و ما آن را در ابتدای مطلب نقل کردیم.بر صاحبان عقل واضح و مبرهن است که چه حدی از نیرو و ضربه نیاز است تا یک بچه را به گونه ای نقش زمین کند که نتواند بلند شود و روی زمین پهن شود !
بدیهی است که سیره ی عائشة در رفتار با یتیمان و زدن آنان، در مخالفت صد در صدی با قرآن کریم و سنت صحیح بوده و جایی برای توجیه آن نیست و ملاحظه نمودید که استدلال مخالفین به روایات و ادله ی جواز ضرب فرزندان و یتیم، نه تنها سودی به حال آنان نبخشید بلکه خارج بودن عمل عائشة از اسلام و قرآن و سنت را به طریق اولی ثابت نمود !